Kamu Görevlisine Hakaret Suçu ve Cezası

Kamu görevlisine hakaret TCK 125’te hakaret suçu kapsamında düzenlenmiş bir cezayı ağırlaştırıcı haldir. Kamu görevlisine hakaret suretiyle ağırlaştırıcı hali açıklamadan önce hakaret nedir sorusunu cevaplandırmak faydalı olacaktır. Hakaret bir kimseye onun onur, şeref ve saygınlığını rencide edebilecek somut bir fiili veya olguyu isnat etmektir. Bununla birlikte sövmek suretiyle bir kimsenin onur, şeref veya saygınlığına saldırmak fiili de hakaret suçunu oluşturur. Hakaretin suç olarak düzenlenmesi ile kişilerin şeref, haysiyet, namus, itibar ve saygınlık gibi değerleri koruma altına alınmıştır. Bu anlamda herhangi bir olayla irtibatlandırmadan kişiye soyut olarak yakıştırmalarda bulunmak, örneğin kötü bir huyu veya niteliği ifade eden sözler sarf etmek de hakaret kapsamındadır. Hakaret fiilinin kişiyi küçük düşürme amacıyla işlenmesi şartıyla kişinin bedeni arızasını ifade etmek, kişiye bir hastalık izafe etmek de bu suçu oluşturur. Hakaret, aynı amaçla mağdura belirli bir siyasi kanaati isnat etmek fiili ile de söz konusu olabilir.

Kamu görevlisine hakaret TCK 125/3-a bendinde düzenlenmiştir. Hakaret fiilinin bu ağırlaştırıcı hali oluşturabilmesi için kamu görevlisine karşı ve görevinden dolayı işlenmesi gerekmektedir. Örneğin bir kamu görevlisine bir iş görmek karşılığında rüşvet aldığının isnat edilmesi hakaret suçunun nitelikli halini oluşturacaktır. Bu halde hakaret eden kimse bir yıldan iki yıla kadar hapis ile cezalandırılacaktır. Maddenin son fıkrasına göre kurul halinde çalışan kamu görevlilerine karşı hakaret fiili görevlerinden dolayı işlenirse suç kurulu oluşturan tüm üyelere karşı işlenmiş sayılacaktır. Dolayısıyla bu halde zincirleme suç hükümlerine başvurulacak, cezanın miktarı ayrıca dörtte birinden dörtte üçüne kadar arttırılacaktır.

Kamu Görevlisine Hakaret Şikayete ya da Uzlaştırmaya Tabi Midir?

Kamu görevlisine hakaret suretiyle nitelikli hakaret suçu şikayete tabi değildir. Bu husus TCK 131/1’de açıkça düzenlenmektedir. Suçun soruşturulması veya kovuşturulması için şikayet şartı aranmamaktadır. Cumhuriyet savcılığı suç hakkında resen soruşturma başlatacaktır. Uzlaştırma soruşturulması veya kovuşturulması şikayete tabi suçlar için söz konusu olabileceği için kamu görevlisine hakaret suçunda taraflar arasında uzlaştırmaya gidilemeyecektir.

Cumhurbaşkanına Hakaret Suçu

Cumhurbaşkanına hakaret suçu TCK madde 299’da Devletin Egemenlik Alametlerine ve Organlarının Saygınlığına Karşı Suçlar kapsamında düzenlenmiştir. Bu düzenlemenin altında yatan düşünce cumhurbaşkanının Devleti temsil etmesi sebebiyle onun kişiliğine yöneltilen hakaretin Devlet kuvvetleri aleyhine suçlardan sayılması gerektiğidir. TCK 299/1’e göre Cumhurbaşkanına hakaret eden kimse bir yıldan dört yıla kadar hapis cezasıyla cezalandırılacaktır. Fakat bu suç alenen işlenirse cezada altıda bir oranında artırıma gidilecektir. Ancak ilgili madde gereği bu suçtan dolayı kovuşturma başlatılabilmesi için Adalet Bakanının izni aranmaktadır.

Cumhurbaşkanına hakaret sıklıkla karşımıza gelen ve özellikle sosyal medyada oldukça fazla işlenen bir suç tipidir. Günümüzde internet ve sosyal medya üzerinden işlenen suçlar düzenli olarak takip edilmekte ve kullanıcılar da ihbarda bulunmaktadır. Cumhurbaşkanına hakaret suçundan dolayı Kanunda, yukarıda da belirtmiş olduğumuz üzere, hürriyeti bağlayıcı bir ceza öngörülmektedir. Bu anlamda internet üzerinde yayınladığınız içeriklerde ifadelerinize dikkat etmeli, hakkınızda bu suçtan dolayı soruşturma başlatıldığında ise derhal bir ceza avukatına danışmalısınız.

Nitelikli Hakaret Suçu

Nitelikli hakaret suçu içerisinde kamu görevlisine hakareti de barındıran TCK 125/3. fıkrasında düzenlenmiştir. Hakaret suçunun cezası ağırlaştırıcı nitelikli halleri şunlardır:

-Kamu görevlisine karşı görevinden dolayı işlenen hakaret fiili,

-Kişinin dini, siyasi, sosyal, felsefi inanç, düşünce ve kanaatlerini açıklamasından, değiştirmesinden, yaymaya çalışmasından dolayı işlenen hakaret fiili,

-Kişinin mensup olduğu dinin emir ve yasaklarına uygun davranış sergilemesinden dolayı işlenen hakaret fiili,

-Kişinin mensup olduğu dine göre kutsal sayılan değerlerden bahisle işlenen hakaret fiili. Hakaretin bu hallerden biri veya birkaçı ile işlenmesi durumunda faile verilecek cezada artırıma gidilir. Buna göre suçun basit hali üç aydan iki yıla kadar hapis veya adli para cezası öngörürken nitelikli hallerde cezanın alt sınırı bir yıldan başlatılacaktır. Hakaret fiilinin alenen işlenmesi halinde verilecek ceza altıda biri oranında artırılacaktır.

Kamu Görevlisine Sosyal Medyadan Hakaret Etmek

Kamu görevlisine sosyal medyadan hakaret etmek günümüzde oldukça yaygın işlenen bir suç türü olarak karşımıza çıkmaktadır. Bu husus internet kullanıcılarının, çoğunlukla genç ve çocuk kullanıcıların, bilinçsizliğine, anonim olmanın verdiği cesarete ve internetin denetlenemez olduğu düşüncesine dayanmaktadır. Özellikle sosyal medyada iletişimin oldukça kolay olması, ünlü isimlere dahi rahatlıkla mesaj atılabilmesi bu imkanların amacı dışında kullanılmasına da yol açmaktadır. İşte sosyal medyadan hakaret etmek fiili de bu kolay ve rahat iletişim imkanına dayanmaktadır.

Kamu görevlisine sosyal medyadan hakaret edildiğinde suç TCK 125/2’de öngörüldüğü üzere mağduru muhatap alan sesli, yazılı, görüntülü bir iletiyle işlenmiş sayılacaktır. Fakat bu noktada asıl dikkat edilmesi gereken husus aleniyet halidir. Sosyal medyada hakaret herkesin erişimine açık bir suç işlenmesini ifade etmektedir. Herhangi bir kimse bir Twitter veya Facebook sayfasına girdiğinde bu hakarete erişim sağlayabilecektir. 125.madde gerekçesinde de ortaya konduğu üzere aleniyet şartı, belirli olmayan ve birden fazla kişi tarafından algılanabilen bir ortamda hakaret edildiğinde gerçekleşmiş sayılacaktır. Kamu görevlisine görevi gereği sosyal medyadan hakaret eden kimsenin hem kamu görevlisi sıfatı sebebiyle bu nitelikli halden hem de aleniyetten dolayı cezası ağırlaştırılacaktır.

Yayım tarihi: 6 Eyl 2019