Sulh Ceza Hakimliği (Mahkemesi) Görevi ve Yetkileri Nelerdir?

Sulh Ceza Hakimliği (Mahkemesi) Nedir?

Sulh Ceza Hakimliği (Mahkemesi) nedir sorusunu yanıtlamadan önce sulh ne demek, sulh ne anlama gelir açıklamak gerekir. Sulh kelime anlamı itibariyle uzlaşmak, barışmak demektir. Sulh ceza mahkemesi ise Kanunda görevli kılındığı iş ve işlemleri yerine getirmekle görevli olan mahkeme, hakimliktir. Sulh ceza mahkemesi 5235 sayılı Kanun madde 10 çerçevesinde sulh ceza hakimliği başlığı ile düzenleme alanı bulmuştur. Sulh ceza hakimliği yürütülen soruşturmalar ve bunlara ilişkin iş ve itirazlara bakan mahkeme niteliğinde kabul edilen bir kurumdur. Sulh ceza hakimliği soruşturma evresinde görev alırken Kanunda belirtilen diğer ceza mahkemeleri kovuşturma evresinde rol oynamaktadır.

Sulh ceza hakimliklerinde tek hakim, bir yazı işleri müdür ve yeteri kadar personel bulunmaktadır. Sulh ceza hakimliğinde görevlendirilen hakimler başka mahkeme veya işlerde görevlendirilememektedir.

Sulh Ceza Hakimliğinin (Mahkemesinn) Yetkisi Nedir?

Yetki sulh ceza mahkemesinin nerede ve görev alanına giren işlere neredeki hakimliğin bakacağına ilişkindir. Sulh ceza mahkemesi nerede kurulur sorusunu sorduğumuzda 5235 sayılı Kanun m.10’a gitmek gerekir. İlgili madde uyarınca sulh ceza hakimlikleri her il merkezi ve belirli ilçelerde HSYK’nın olumlu görüşü alınarak Adalet Bakanlığı tarafından kurulmaktadır. Sulh ceza hakimliklerinin yargı çevresi de bulundukları il merkezi, ilçe ve bunlara adli yönden bağlanan ilçelerin idari sınırlarından oluşmaktadır. Hangi ilçelerde sulh ceza hakimliklerinin kurulacağı hususu bölgelerin coğrafi durumları ile iş yoğunlukları göz önüne alınarak belirlenmektedir.

Sulh ceza hakimlikleri bulundukları bölgenin, yani il veya ilçenin adı ile anılmaktadır. İş yoğunluğu gözetilerek bir yerde birden fazla sulh ceza hakimliği kurulabilir. Bu halde sulh ceza hakimlikleri numaralandırılarak bu numaralar ile anılacaktır.

Sulh Ceza Hakimliğinin (Mahkemesinin) Görevleri Nelerdir?

Sulh ceza mahkemesinin görev alanı:

• Yürütülen soruşturmalarda hakim tarafından verilmesi gereken kararları almak ve işleri yapmak,
• Bu kararlara karşı yapılan itirazları incelemek,
• Gözlem altına alınma kararı vermek,
• İç beden muayenesi ile vücuttan örnek alma kararını vermek,
• Moleküler genetik inceleme yapılmasına ilişkin karar almak,
• Soruşturma evresinde keşif yapmak,
• Yakalama ve gözaltına alma kararlarına karşı yapılan itirazları inceleme ve karara bağlama,
• Soruşturma evresinde tutuklama kararı vermek ve tutuklama işlemine ilişkin itirazları incelemek,
• Arama ve el koyma kararı vermek,
• Adli kontrol kararı vermek,
• Suçüstü veya gecikmesinde sakınca bulunan hallerde gerekli soruşturma işlemlerini yapmak,
• Cumhuriyet savcılığınca verilen kovuşturmaya yer olmadığı kararına karşı yapılan itirazları incelemek,
• İdari para cezası ve mülkiyetin kamuya geçirilmesine dair idari yaptırım kararlarına veya diğer sulh ceza hakimlikleri tarafından verilen kararlara karşı yapılan itirazları incelemek,
• Müsadereye tabi tutulan eşyanın müsaderesini gerçekleştirmek,
• Cumhuriyet savcıları tarafından verilen kamu davası açılmasının ertelenmesi kararına karşı itirazları incelemek
• Tehlike veya suç işlenmesinin önlenmesi amacıyla önleme araması kararı vermek,
• Soruşturmanın amacını tehlikeye düşürecekse müdafinin dosya inceleme hakkının kısıtlanması kararı vermek,
• Soruşturma dosyasına yayın yasağı kararı getirilmesidir.

Sulh Ceza Mahkemesinin Baktığı Davalar Nelerdir?

Sulh ceza mahkemesi hangi davalara bakar sorusu 5235 sayılı Kanunda 6545 sayılı Kanun ile yapılan 2014 tarihli değişiklik ile hükmünü yitirmiştir. Zira sulh ceza mahkemesi kurumu yerine sulh ceza hakimliği getirilmiş ve soruşturma evresinde sulh ceza hakimliklerince bakılacak işler belirlenmiştir. Buna göre sulh ceza hakimliği davalara bakmamakta, yukarıda sayılan görev alanına giren işlerde gerekli kararları almaktadır.

Sulh Ceza Mahkemesi Kararlarına Karşı İtiraz Nasıl Gerçekleştirilir?

Sulh ceza mahkemesi kararları ile ilgili yapılacak itirazlarda o yerde birden fazla sulh ceza hakimliği bulunuyorsa numara olarak kendisini izleyen hakimliğe yapılır. Son numaralı hakimlik için itiraz 1 numaralı hakimliğe yapılacaktır. Ağır ceza mahkemesinin bulunduğu yerlerde tek sulh ceza hakimliği varsa en yakın ağır ceza mahkemesinin bulunduğu yer sulh ceza hakimliğine itiraz gerçekleştirilir. Ancak ağır ceza mahkemesi bulunmuyor ve o yerde tek sulh ceza hakimliği varsa yargı çevresinde görev yaptığı ağır ceza mahkemesinin bulunduğu yer sulh ceza hâkimliğine itiraz yapılacaktır. Konuyla ilgili ağır ceza avukatı ile çalışmanızda fayda olacaktır.

Sulh ceza mahkemesi kararlarına ilişkin itirazlar ilgilinin kararı öğrendiği tarihten itibaren 7 gün içerisinde yapılmalıdır. Sulh ceza hakimliğine itiraz yazılacak bir dilekçe veya tutanağa geçirilmek üzere zabıt katibine sözlü beyanda bulunmak suretiyle gerçekleştirilebilir.

Sulh ceza mahkemesi kararlarına karşı itiraz veya temyiz yoluna başvuru yapılamayacağı hususu unutulmamalıdır.

Sulh Ceza Mahkemesinin Kararına Karşı İtiraz Dilekçesi Nasıl Yazılmalıdır?

Sulh ceza mahkemesine dilekçe nasıl yazılır sorusuyla sıklıkla karşılaşmaktayız. Sulh ceza mahkemesine itiraz dilekçesi yazımında dikkat edilmesi gereken ilk husus dilekçenin net, açık ve anlaşılır olmasıdır. Bunun için dilekçenin çok uzun veya çok kısa olmaması, itiraza konu somut olayların sade bir dille belirtilmesi gerekmektedir. İtiraz edenin kimlik ve adres bilgilerinin yer alması, itiraza dayanak oluşturan delillerin sunulması önemlidir. Sulh ceza hakimliği kararlarına karşı itiraz dilekçesi yazılırken kişinin soruşturulmasına sebep olan suçun ne olduğu ile itiraz edilen ve talep edilen açıkça vurgulanmalıdır.

İtiraz dilekçesinin itiraza konu olaya hakim ve hukuki bilgi birikimine sahip uzman bir avukat tarafından yazılması hak kayıplarının önlenmesinde yardımcı olmaktadır.