İçindekiler
Evlat Edinme Davası Nasıl Açılır?
Evlat edinme davası evlat edinen ile evlatlık arasındaki soybağının kurulması amacıyla açılan bir dava türüdür. Bu davaya konu evlat edinme kurumu Türk Medeni Kanunu 305-320. maddeleri arasında düzenlenmiştir. İlgili maddeler evlat edinme işlemini küçüklerin evlat edinilmesi ile ergin veya kısıtlıların evlat edinilmesi olarak iki şekilde incelemiştir.
Evlat edinme işlemi esas itibariyle iki amaçla gerçekleştirilmektedir. Bunlardan ilki hepimizin aklına geldiği üzere çocuk sahibi olamayan kimselerin ana baba olma isteğidir. Böylece soylarının devam ettirilmesi ile birlikte mirasçı bırakabilmeleri de sağlanmaktadır. Evlat edinme amaçlarından ikincisi ise evlilik dışında doğmuş çocukların aile ilişkisi içerisinde yaşamalarının, bakım ve yetiştirilmelerinin sağlanmasıdır. Bu ikinci amacın genel olarak yetiştirme ve bakım evlat edinmesi olarak adlandırıldığı görülmektedir. Evlat edinme davası açılabilmesi için evlat edinme şartlarının oluşması gerekmektedir. Aksi halde açılacak olan davada olumlu sonuca ulaşılabilmesi mümkün olmayacaktır. Evlat edinmenin şartları diğer bir makalenin konusu olup burada yalnızca genel şartlardan kısaca bahsetmek faydalı olacaktır. Buna göre küçüğün evlat edinilmesinin genel şartları:
- Evlat edinen, evlat edinilecek olan küçüğe en az 1 yıl süreyle bakmış ve onu eğitmiş olmalıdır.
- Evlat edinmenin küçüğün yararına olması gerekmektedir.
- Evlat edinen kişinin diğer çocuklarının yararları hakkaniyete aykırı şekilde zedelenmemelidir.
Ergin ve kısıtlıların evlat edinilmesinde gerçekleşmesi gerekli şartlar:
- Evlat edinilen kimse ergin veya kısıtlı olmalıdır.
- Evlat edinilen kimsenin alt soyunun açık muvafakat göstermesi ve varsa eşinin de rızası gereklidir.
- Kanunun aradığı diğer şartlardan birinin gerçekleşmiş olması gerekir.
- Evlat edinme davası bunun için gerekli şartların gerçekleşmesi halinde görevli ve yetkili mahkemeye ilgili dilekçe ile yapılacak bir başvuru neticesinde açılacaktır. Davanın açılmasında hukuki prosedürlere hakim uzman bir avukattan yardım almak sürecin doğru ve hızlı ilerlemesi açısından yararlı olmaktadır. Bu şekilde bir avukat vasıtasıyla açılacak davalarda mahkemeye dilekçenin yanında evlat edinme davası vekaletname örneği de verilmelidir.
Evlat Edinme Davasında Davalı Kimdir
Evlat edinme davasında davalı kimdir, evlat edinme davası kime karşı açılır? Evlat edinme davasında taraflar davacı ve davalı olarak iki tanedir. Davacı taraf evlat edinmek isteyen kimselerdir. Ancak evlat edinme davasında evlat edinilecek olan kişi bu davada taraf olarak değerlendirilmeyecektir. Davalı, evlat edinilecek olan küçüğün alınacağı kurum veya kişilerden oluşacaktır.
Evlat Edinme Davası Hasımsız Mı Açılır?
Evlat edinme davasında husumet kime yöneltilir, evlat edinme davası hasımsız mı açılır? Evlat edinme davasının uygulamada sıklıkla hasımsız açıldığı tespit edilmektedir. Ancak bu durum yargılama sürecinin ilerleyişi bakımından yanlış bir uygulamadır. Zira Yargıtay hasımsız olarak açılan evlat edinme davalarını reddetmektedir.
Evlat Edinme Davası Nerede Açılır?
Evlat edinme davası nerede açılır davanın görülmesi ve evlat edinmenin gerçekleşmesi anlamında özellikle öğrenilmesi ve hata yapılmaması gereken bir konudur. Evlat edinme davası nerede açılır dediğimizde karşımıza ikili bir ayrım çıkmaktadır. Evlat edinme amaçla bağlantılı olarak eşlerin birlikte evlat edinmesi veya tek başına evlat edinme olarak gerçekleşebilmektedir. Bu anlamda tek başına evlat edinmede yetkili mahkeme evlat edinenin oturma yeridir. Eşlerin birlikte evlat edinmesinde ise eşlerden birinin oturma yeri mahkemesinde dava açılabilecektir. Evlat edinme davası görevli mahkeme ise Aile Mahkemelerinin Kuruluş, Görev ve Yargılama Usullerine Dair Kanun madde 4 uyarınca Aile Mahkemeleridir. Aile Mahkemesinin bulunmadığı yerlerde bu dava Asliye Hukuk Mahkemelerinde görülecektir.
Evlat Edinme Davası Ne Kadar Sürer ve Açma Süresi
Evlat edinme davası ne kadar sürer ve dava açma süresi nedir soruları evlat edinmek isteyen kimselerce sıklıkla sorulmaktadır. Evlat edinmede dava açma süresi dilekçenin yazılması ve mahkemeye verilmesini kapsamaktadır. Kişi, evlat edinmek istediği andan yazılı dilekçeyle mahkemeye başvurduğu ana kadarki süresi dava açma süresi olarak görmelidir. Bununla birlikte evlat edinme davası ne kadar sürer sorusunun kesin bir yanıtı da bulunmamaktadır. Dava süreci birçok etkene bağlı olarak uzayıp kısalabilmektedir. Ancak ülkemizde adil yargılanma hakkının usul hukuku bağlamında kabul edildiğini ve dolayısıyla makul süre içerisinde davanın sona erdirileceğini unutmamak gerekir.
Dava her ne kadar mahkemenin iş yükü veya usul işlemlerinin doğru yapılması gibi etkenlere bağlı değişiklik gösterse de yargılamada hedeflenen süre 259 gün olarak belirlenmiştir. Dava işlemlerinin takip edilmesi ve doğru iletletilmesi ile bilirkişi raporu gibi dış etkenlerin hızlı gerçekleşmesi süreci kısaltabilecektir. Evlat edinme davası genel olarak en erken 5 ya da 6 ay içerisinde sonuçlanmaktadır.
Evlat edinmenin kaldırılması davası açma süresi evlatlık ilişkisinin kaldırılmasına dair sebebin öğrenilmesinden itibaren 1 yıldır.
Evlat Edinme Davası Yargılama Usulü
Evlat edinme davası yargılaması gerçekleştirilirken hakim kendisine Kanun tarafından tanınan geniş takdir yetkisini kullanmaktadır. Bu takdir yetkisi hakime araştırma ve inceleme yükümlülüğü de yüklemiştir. Zira hakim evlat edinmede özellikle küçüğün yararının bulunup bulunmadığını araştırıp incelemek ve buna göre kararını takdir etmek durumundadır.
Evlat edinme davası yargılamasında hakim araştırmasına konu olacak hususların taraflarca ileri sürülmesini beklememektedir. Gerektiği takdirde emniyetten yahut bilirkişi gibi uzmanlardan ilgili konularda görüş veya yardım alark davayı sonuçlandırmalıdır. Bu anlamda hakim evlat edinilecek çocuğu, ana babasını, evlat edinecek kimseleri, evlat edinme sebeplerini, bunların çocuklarını dinleyerek menfaatlerini dikkate almalıdır. Hem evlat edinilenin hem de evlat edinenin içinde bulunduğu hal ve koşulları, yaşam şartlarını iyice inceleyip araştırmalıdır.
Evlat Edinmeye Rıza Şartı
Evlat edinmeye rıza gösterilmesi Kanunda diğer şartların yanında gereklilik olarak düzenlenen bir şarttır. Evlat edinmede rıza şartını ikili bir ayrıma giderek incelemek yerinde olacaktır: küçüğün evlat edinilmesi ve ergin veya kısıtlıların evlat edinilmesi.
Küçüğün evlat edinilmesinde ayırt etme gücüne sahip olan küçüğün rızasının alınması şarttır. Küçüğün rızası olmadıkça evlat edinilemeyecektir. Ancak küçük vesayet altında ise ayırt etme gücüne sahip olup olmadığına bakılmayacaktır. Böyle bir durumda vesayet dairelerinin izni olduğu sürece küçük evlat edinilebilir. Bununla birlikte TMK 309 gereğince evlat edinme için küçüğün ana babasının rızası da gerekmektedir. Bu rıza uygulamada evlat edinmeye rıza davası olarak bilinen mahkemede sözlü veya yazılı olarak açıklanarak tutanağa geçirmek suretiyle verilebilecektir. Fakat Kanun ana babanın rızasının aranmadığı halleri de düzenlemiştir. Buna göre kim olduğu veya uzun süredir nerede oturduğu bilinmeyen ya da ayırt etme gücünden sürekli olarak yoksun bulunan yahut küçüğe karşı özen yükümlülüğünü yeterince yerine getirmeyen ana babanın rızası aranmayacaktır. Bununla birlikte gelecekte evlat edinilmesi amaçlanarak bir kuruma yerleştirilmiş olan küçüğün evlat edinilmesi için ana babadan birinin eksik rızasının aranmamasına dair mahkeme kararı verilebilecektir.
Ergin veya kısıtlıların evlat edinilmesinde evlat edinilecek olan kimse evli ise eşinin rızası aranmaktadır. Ayrıca kişinin varsa altsoyu bu evlat edinilme işlemine açık muvafakat göstermelidir.
Evlat Edinme Davası Dilekçe Örneği
Evlat edinme davası dilekçe örneği:
… AİLE MAHKEMESİNE,
DAVACI: (Ad Soyad, TC Kimlik No)
ADRES:
DAVALI: (Ad Soyad)
DAVA KONUSU: …’ın evlat edinilmesine izin verilmesi talebidir.
AÇIKLAMALAR: Türk Medeni Kanun m. 306 gereğince aranan iki yıllık evlilik veya otuz yaşını doldurmuş olma şartlarını ekte de belirtmiş olduğum nüfus kayıtları ile gerçekleştirdiğimi kanıtlamış bulunmaktayım.
Eşimin önceki evliliğinden meydana gelen ve velayetinin kendisinde bulunduğu … isimli çocuğunun bakımını üstlenmiş ve 6 yıldır yetiştirilmesinde kendisine yardım etmekteyim.
Görüşünü almış olduğum ve sizin de araştırmalarınız neticesinde değerlendireceğiniz …’a 6 yaşından beri bakmaktayım ve … bana anne diye seslenmektedir. Üvey çocuğumu nüfusuma kaydederek kendisinin ergenlik yıllarında yabancılık çekmesini önleme ve ailemizin hukuken bir bütün sayılması amacıyla evlat edinmek istemekteyim.
HUKUKİ DELİLLER: 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu madde 305 ve devamı.
EKLER: Nüfus kayıtları, davalıların yazılı izinleri ve evlat edinilecek …’ın yazılı görüşü
SONUÇ VE İSTEM: Yukarıda açıklanan sebeplerle eşimin önceki evliliğinden doğan …’ı kendi çocuğum olarak nüfusa kaydedebilmek amacıyla mahkemenizden evlat edinmeme izin verilmesini saygılarımla talep ve arz ederim. 21/04/2019
DAVACI AD SOYAD
İMZA
