Mobbing Davası Nasıl Açılır? Mobbing Nedir? Rehber İçerik

  1. Topo Hukuk
  2. Ceza Hukuku
  3. Mobbing Davası Nasıl Açılır? Mobbing Nedir? Rehber İçerik
Mobbing davası açma rehberi

Son zamanların iş hukukuyla ilgili önemli sorunlarından olan Mobbing nedir? Mobbing nasıl ispatlanır? Ve mobbing davası nasıl açılır? Sorularının cevaplarını makalemizde bulabilirsiniz.

Mobbing Nedir?

Mobbing işyerinde psikolojik şiddet, yıldırma anlamına gelmektedir. İngilizce anlamı itibariyle taciz, baskı, rahatsızlık veya sıkıntı verme niteliğindeki davranışları ifade eder. İşyerinde mobbing çalışanlardan birinin veya birkaçının hedef alınarak bunların psikolojik olarak kötü hissetmesine yol açma, rencide etme davranışları ile gerçekleşir.

Çoğunlukla işveren tarafından çalışanlarına karşı gerçekleştirilen işyerinde mobbing, sistematik şekilde yapılarak çalışanın kendini güvende hissetmesini zorlaştırır. Dışlanmasına yol açar, ima ve alaylar ile itibarının sarsılmasına sebep olur. Yapılan araştırmalar özellikle hizmet ve sağlık sektörlerinde mobbing uygulamasının yüksek olduğunu göstermektedir. Mobbing mağdurları ise genellikle çalışkan, meslek etiğine uygun davranan, işinde diğer çalışanlara oranla daha yaratıcı ve yetenekli olan kişilerdir. Çünkü bu kişiler diğer çalışanlar gözünde pozisyonlarını tehdit eden kişilerdir. Mobbing, iş hayatına has bir durum olmamasına rağmen sıklıkla iş hayatında rastlanmaktadır.

Türk hukukunda mobbingi birebir tanımlayan bir madde olmamasına rağmen uygulamada mobbingin bazı yaptırımları mevcuttur. İşyerinde psikolojik baskı kanunlarda yer almamasına karşın mobbing yasağının dayanağı çeşitli kanunlarla beraber Anayasa ve evrensel olarak kabul edilmiş ilkelerdir.

Mobbing Davası Nasıl Açılır?

Mobbing davası açmak isteyenlerin mobbing davası açmak için elbette ki mobbingin varlığını ispat etmelidir. Mobbingten söz edilebilmesi için de bazı şartların varlığı gerekmektedir. Bunun için ilk olarak psikolojik tacizin işçiyi hedef almış olması şarttır. Aynı zamanda bu taciz belli bir süre devam etmeli ve sistematik olarak uygulanmalıdır. Yargıtaya göre söz konusu süre 6 ay olarak kabul edilmiştir. Yani 6 ay boyunca psikolojik tacize uğrayan kimse mobbing davası açabilir. Aynı zamanda bu tacizin işveren tarafından işçiye ya da işverenin işçileri tarafından diğer işçilere uygulanmış olması gerekmektedir.

Mobbing davası içerisinde şunu belirtmeliyiz ki davanın niteliği çalışanın sıfatına göre değişmektedir. Yani mobbinge maruz kalmış olan kimse eğer memur ise açılacak dava idari yargının konusu olacaktır ve dolayısıyla görevli mahkeme İdare Mahkemesi olacaktır. Fakat eğer tacize uğrayan kimse özel sektör çalışanıysa somut olayın niteliğine göre ya İş Mahkemesinde ya da Asliye Hukuk Mahkemesinde dava açılması söz konusu olacaktır. Mobbing davası neticesinde verilecek olan karara itiraz etmek mümkündür.

Mobbing Nasıl İspatlanır?

Mobbingi ispatlamak için ilk olarak bu kapsamda sayılacak fiil işlendiğinde derhal üst yöneticiye durumu bildirmek gerekir. Mobbing mağdurları üst yönetici gerekli önlemleri almadığı takdirde durumu Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığına, BİMER’e, ALO 170’e Kamu Görevlileri Etik Kuruluna veya Kamu Denetçiliği Kurumuna bildirmelidir. Bununla birlikte Türkiye İnsan Hakları Kurumuna başvuruda bulunulabilir. Bu süreçte uygulanan mobbing e-posta, Whatsapp grupları vb. platformlardan gerçekleşiyorsa konuşmaların kaydedilmesi ve silinmemesi faydalı olmaktadır.

Mobbingin ruhsal olarak etkilediğini fark edildiğinde psikolog veya psikiyatra başvurarak psikolojik yardım almak gerekmektedir. Bunun için ayrıca yetkililerden rapor talep etmeniz de mümkündür..

Mobbingi ispatlamak için elinizde herhangi bir delil bulunmaması halinde iş arkadaşlarınızla durumu paylaşarak onları da bilgilendirmek ispat açısından faydalıdır. Zira mağdurun elinde delil bulunmaması halinde tanık listesine adını yazabileceği birkaç arkadaşının durumu gerçekleşirken gözlemlemesi davanın seyrini etkileyebilir. Tanıkla ispat dışında kamera kayıtlarına dayanmak da mümkündür.

Mobbing Cezası Nedir?

Mobbing davası diye bir davanın hukukumuz içerisinde özel bir yeri olmaması sebebiyle somut olayın niteliklerine göre kanunlarımızda yer alan psikolojik baskı ya da taciz düzenlemeleriyle birlikte bunların yaptırımları mobbing davasında uygulama alanı bulacaktır.

Türk Ceza Kanunu’na açısından mobbing eyleminin özelliğine göre başvurulabilecek pek çok yol mevcuttur. TCK m.97’de yer alan eziyet suçu, TCK m.125’te yer alan hakaret suçu ve TCK m.123’te yer alan kişilerin huzur ve sükununu bozma suçu bu hukuki yollar arasında yer almaktadır. Uygulanacak hükümlere göre mobbing davasının davalı tarafına cezai yaptırım uygulanması söz konusu olacaktır. Türk Ceza Kanunu’nun yanı sıra 4857 sayılı İş Kanunu ve ilgili diğer mevzuatlar çerçevesinde işçiyi koruma ve gözetme yükümlülüğü düzenlenmiş olduğundan dolayı mobbinge maruz kalan çalışanların hak ve menfaatleri ilgili hükümlere dayanılarak korunabilmektedir. Aynı zamanda Türk Borçlar Kanunu’nun 417. maddesinde işçinin kişiliğinin korunmasına yönelik bir düzenleme de yer almaktadır.

Buna göre, işveren, hizmet ilişkisi içerisinde işçinin kişiliğini korumak ve ona saygı göstermek ve aynı zamanda işyerinde dürüstlük ilkelerine uygun bir düzeni sağlamakla yükümlüdür. Aynı zamanda işçilerin psikolojik ve cinsel taciz ile karşılaşmalarının önüne geçmek ve bu tipte tacizlere uğramış olan olanların daha fazla zarar görmelerini engellemek için gerekli önlemleri alma yükümlülüğü de işverene aittir. Tüm bunların yanı sıra işyerinde sağlık ve güvenliği sağlamak da işverenin yükümlülüklerinden birisi olarak karşımıza çıkmaktadır. İşverenin belirtmiş olduğumuz hükümler dahil olmak üzere sözleşmeye aykırı davranışı sebebiyle oluşan zararları tazmin etme sorumluluğu vardır.

Sonuç olarak şunu söyleyebiliriz ki mobbing davası, iş yerinde cinsel ya da psikolojik taciz uğrayan kimseler tarafından açılacak olup davada uygulanacak madde hükmüne göre karşı tarafın cezai yaptırıma maruz kalması söz konusu olacaktır.

Mobbing Türleri Nelerdir?

Mobbing türleri yatay, dikey ve düşey mobbing olarak üçlü bir ayrımla belirlenmiştir. Mobbinge uğrayan çalışanların şirket avukatı görüşmesi gerekecektir. Bu mobbing türlerini ayrı ayrı incelemek gerekir.

Yatay Mobbing Nedir?

Yatay mobbinge eşitler arası mobbing de denmektedir. Bu mobbing türü hiyerarşik bir ilişkiye dayanmamaktadır. Genellikle rekabete dayalı bir çekememezlik yatay mobbinge sebep olmaktadır. Örnek olarak kıskançlık ve çekememezlik sebebiyle işyerine yeni gelen çalışanın diğer iş arkadaşları tarafından dışlanması için yapılan mobbing bu türün kapsamındadır.

Dikey Mobbing Nedir?

Çalışanın işverenine veya işyerinde yöneticisine, amirine uyguladığı mobbing türü dikey mobbingdir. Astın üste uyguladığı dikey mobbingin güç dengesini değiştirebilmesi için çalışanların birlikte hareket etmesi gerekir.

Düşey Mobbing Nedir?

En sık karşılaşılan mobbing türü düşey mobbingdir. Burada işyerindeki hiyerarşik ilişkiye dayanan üstün ast üzerinde gerçekleştirdiği psikolojik baskı söz konusudur. İşveren, yönetici, amir işyerindeki gücünü kötüye kullanmakta ve çalışanlarına psikolojik veya cinsel taciz uygulamaktadır.

Mobbing Nedeniyle Tazminat Alınır mı?

İşçinin iş yerinde uğranılan mobbinge tazminat talep etme hakkı mevcuttur. İş Kanunu madde 24 ‘e göre işçinin sözleşmeyi feshetmesi halinde eğer bu fesih kıdem tazminatı şartlarını taşıyorsa işçinin hak ve ücretlerine ilişkin olarak dava açılması mümkün olacaktır. Aynı zamanda başka türlü bir dava açılması halinde maddi ya da manevi tazminat talebinde bulunulması da mümkündür. işçinin bulunacağı maddi ya da manevi tazminat talebi için Borçlar Kanunu’nda yer alan haksız fiil hükümleri uygulama alanı bulacaktır.

Sıkça Sorulan Sorular

  • Mobbing davası nasıl açılır?

Mobbing ile ilgili en önemli konulardan biri ispattır. İspat ile ilgili veriler toplandıktan sonra iş mahkemesine verilecek bir dilekçe ile dava açılır. Ayrıca mobbing bir suçtur. O yüzden cumhuriyet savcılığına dilekçe verilerek şikayette bulunulabilir.

  • Mobbing davası ne kadar sürer?

Mobbing davalarının süresi mahkemelerin iş yoğunluğuna ve dilekçenizin içeriğine göre değişmekte olup ortalama 2-4 yıl arasındadır.

  • Mobbing davası nereye açılır?

Mobbing davaları İş Mahkemesinde açılmaktadır.

  • Mobbing davası kazanan avukatlar

Mobbing davaları uzun soluklu davalardır. Bu nedenden dolayı çalıştığınız avukat çok önemlidir. Topo Hukuk Bürosu olarak mobbing davası açmak isteyen kişilere uzun yıllardır danışmanlık hizmeti sunmaktayız. Şimdiye kadar birçok mobbing mağdurunun sorununu çözdük. Sizde mobbing davası açmak istiyorsanız, bizimle iletişime geçin.

  • Mobbing davası ile tazminat almak

İş Kanununa gereğince iş veren, mobbing mağduru işçiye tazminat ödemek zorundadır. Alınabilecek tazminatın tutarı olayın niteliğine ve hakimin takdir yetkisine göre değişmektedir.

Mobbing davası ile ilgili yazı kafanıza takılan harici bir durum varsa, yorumlar üzerinden bize iletmeyi unutmayın.

Yayım tarihi: 6 Eyl 2021