soybaginin reddi tespiti ve duzeltilmesi

Soybağının Reddi Davası Nedir ?

Soybağının reddi davası nedir sorusunu cevaplandırabilmek için öncelikle babalık karinesinden bahsetmek gerekmektedir. TMK 285’te düzenlenmiş olan babalık karinesi şunu ifade eder: “Evlilik birliğinin devamı sırasında veya evliliğin sona ermesinden itibaren 300 gün içerisinde doğan çocuğun babası kocadır.” Ancak koca, soybağının reddi davası açarak bu karineyi çürütme hakkına sahiptir. Soybağının reddi davası kocanın dışında çocuk tarafından da açılabilmektedir. 

Soybağının Reddi Davası Nasıl Açılır ?

Soybağının reddi için koca ya da çocuğun soybağının reddi dava dilekçesi ile ilgili mahkemeye başvurması gerekmektedir. Soybağının reddi davası için görevli mahkeme Aile Mahkemeleridir. Aile Mahkemelerinin bulunmadığı yerlerde dava Asliye Hukuk Mahkemelerinde de açılabilecektir. Yetki bakımından ise dava doğum sırasındaki yerleşim yeri mahkemesinde açılabilmektedir. 

Soybağının reddi çocuk tarafından isteniyorsa bunun için öngörülen hak düşürücü süre çocuğun ergin olmasından itibaren 1 yıldır. Ancak soybağının reddi koca tarafından isteniyorsa dava; çocuğun doğumunu ya da baba olmadığını ya da ananın gebe kalmadan önce başka bir erkekle cinsel ilişkiye girdiğini öğrendiği tarihten itibaren 1 yıl içerisinde açılmalıdır. Son olarak davanın açılmasında gecikme yaşanmış ve gecikme haklı bir sebebe dayanıyorsa 1 yıllık süreler haklı sebebin ortadan kalkmasından itibaren başlar. 

Soybağının reddi davası masrafları ne kadardır ve neleri kapsamaktadır ? Soybağının reddi davası masrafları başta dava dilekçesi, davanın açılması için gereken harç ile birlikte dava sırasında gerekli olması halinde babalık testini, bilirkişi raporlarını, yapılacak tebligatları kapsamaktadır. Bunların haricinde avukat ile yol alınması halinde soybağının reddi dava masrafları vekalet ücretini de içerecektir.

Soybağının Reddi Davasında DNA Testi

Soybağının reddi davasında DNA testi yapılabilir mi? Yukarıda aktardığımız üzere soybağının reddi davasında baba ya da çocuk babalık karinesini çürütmek amacıyla mahkemeye başvurmaktadır. Bu bağlamda söz konusu karinenin çürütülmesi her türlü delille ispat olunabilecektir. Yani DNA testi elbette önem arz etmektedir. 

Soybağının reddi davasında DNA testi hakim tarafından istenebilmektedir. Zira hakim soybağına ilişkin davalarda maddi olguları re’sen araştıracaktır. Dolayısıyla soybağının reddi davasında DNA testi istendiğinde taraflar buna rıza göstermelidir. Çünkü TMK 284 uyarınca hakim DNA testinden beklenen sonucu rıza göstermeyen tarafın aleyhine yorumlayacaktır. 

Soybağının Tespiti Nasıl Olur ?

Soybağının tespiti amacıyla kişinin vücudundan kan ve doku örnekleri alınacaktır. Bu anlamda soybağının tespiti için yapılacak test ve tıbbi incelemer TMK ve HMK kapsamında gerçekleştirilecektir. TMK uyarınca soybağının tespiti davalarında iki husus saklı kalmak kaydıyla HMK hükümleri uygulanır. Ancak 6100 sayılı HMK’nın yürürlüğe girmesiyle bu hususlardan bir tanesi soybağının tespiti için incelemelerde geçerli olmayacaktır. Buna göre TMK’ya göre gerekli incelemelere rıza göstermek bir yükümlülük ve bundan beklenen sonuç rıza göstermeyen tarafın aleyhine yorumlanacaktır. Ancak HMK ile bu şart değişmiştir. Artık hakim rıza göstermeyen tarafa incelemenin zor kullanılarak yapılmasına karar verebilecektir. 

Soybağının Tespiti Davası

Soybağının tespiti davası çocuk ile baba arasındaki soybağının mahkeme tarafından tespit edilmesi amacıyla açılmaktadır. Soybağının tespiti davası ana ve çocuk tarafından babaya karşı açılacaktır. Ancak baba ölmüşse mirasçılarına karşı da açılabilecektir. Burada ananın dava hakkı çocuğun doğumundan itibaren 1 yıldır. Gecikmesinde haklı bir sebebin bulunması halinde, sebebin ortadan kalkmasından itibaren bir ay içerisinde de dava açılabilir. Fakat soybağının tespiti davası çocuk tarafından açılacaksa bunun için herhangi bir zamanaşımı veya hak düşürücü süre bulunmamaktadır. 

Soybağının Değiştirilmesi Suçu ve Cezası 

Soybağının değiştirilmesi suçu TCK kapsamında düzenlenmiştir. TCK m.231’e göre bir çocuğun soybağını gizleyen ya da değiştiren kişi cezalandırılacaktır. Bu açıklama çerçevesinde suç, yetkili mercilere gerekli bilgileri vermemek yahut yanlış bilgiler vermek suretiyle gerçekleştirilebilektir. Soybağının değiştirilmesi suçu için öngörülen ceza ise bir yıldan üç yıla kadar hapis cezasıdır. Kanun koyucu düzenlemiş olduğu bu suç ile hukuken aile düzenini korumaya çalışmıştır. 

Soybağının değiştirilmesi suçu özen yükümlülüğüne aykırı davranışla; sağlık kurumundaki bir çocuğun bir başka çocukla karıştırılması suretiyle işlenmiş ise fail bir yıla kadar hapisle cezalandırılacaktır. Kanun bu anlamda suçun sağlık kurumu bünyesindeki görevliler tarafından işlenebileceği hususunu da göz önüne almıştır. 

Soybağının Düzeltilmesi (Nesebin Düzeltilmesi) Davası Nedir ?

Nesebin düzeltilmesi, diğer bir ifadeyle soybağının düzeltilmesi davası soybağının tespiti sonrasında nüfus kaydının düzeltilmesi amacıyla açılacak olan davadır. Bu davada örneğin çocuk gerçek anne ve babasının nüfusa kayıtlı olan kişiler olmadığını öğrenir ve biyolojik anne ve babasının tespitini gerçekleştirirse nüfusta düzeltilmesi yoluna gidebilecektir. Bu yönden soybağının tespiti ve nesebin düzeltilmesi davası aynı anda açılacaksa görevli mahkeme Asliye Hukuk Mahkemesi değil Aile Mahkemesidir. Ancak soybağının tespiti değil yalnızca nüfus kaydında nesebin düzeltilmesi amaçlanıyorsa davada Asliye Hukuk Mahkemesi görevlidir ( T.C. Yargıtay Hukuk Genel Kurulu E. 2005/2-572 K. 2005/551 T. 28.9.2005). 

Soybağının Düzeltilmesi Davasını Kimler Açabilir ?

Soybağının düzeltilmesi davası kim tarafından açılabilir ? Soybağının düzeltilmesi davası ana veya baba tarafından ve bunlar ölmüş ise mirasçıları tarafından açılabilecektir. Ancak soybağının düzeltilmesi davası çocuk tarafından da açılabilecektir. Dolayısıyla çocuğun ölmüş olması halinde çocuğun mirasçıları tarafından açılması da mümkündür. 

Soybağının Düzeltilmesi Davası Kime Karşı Açılır ?

Soybağının düzeltilmesi davası çocuk tarafından açılmış ve soybağının tespitini de kapsıyor ise davacılar nüfusta kayıtlı olan ana ile baba ve biyolojik ana ile babadır. Bu davayı ana açmış ise davacı babadır. Soybağının düzeltilmesi davası baba tarafından açılmış ise davacı ana olacaktır. 

Nesebin düzeltilmesi davası nüfus kaydının düzeltilmesi amacıyla açıldığından dolayı bu davanın ilgili nüfus müdürlüğüne karşı açılması gerekmektedir. 

Soybağının Düzeltilmesi Davası için Gerekli Şartlar

Nesebin düzeltilmesi davası tek başına açıldığında soybağının tespiti gerçekleşmiş olmalıdır. Diğer bir anlatımla, nüfus kaydının düzeltilmesi amacıyla açılacak olan bu davada nesebin düzeltilmesi için önce soybağının tespit edilmesi gerekecektir. 

Soybağının düzeltilmesi davası kamu düzenine ilişkin bir davadır. Bu anlamda ilgililer davanın açılabilmesi için bir zamanaşımı süresine tabi tutulmamıştır. 

Soybağının düzeltilmesi davası çerçevesinde kişiler ispat amacıyla her türlü delile başvurabilecektir. 

Soybağının Reddi, Düzeltilmesi ve Tespiti Davası Dilekçe Örneği Nasıl Olmalıdır ?

Nesebin reddi davası, soybağının düzeltilmesi ve tespiti davalarında dilekçe nasıl yazılmalıdır? Yukarıda aktarmış olduğumuz bilgiler ışığında söz konusu davaları ayrı ayrı inceliyoruz. 

Soybağının reddi davası dilekçesi nasıl yazılmalıdır dediğimizde kişinin dikkat etmesi gereken birtakım hususlar bulunmaktadır. Öncelikle burada dava konusu nesebin reddi olacaktır. Buna göre davayı açacak kişi koca ise çocuğun babası olmadığına dair kanıtlar sunmalıdır. Bu deliller nüfus kaydı, doktor raporları, tanık beyanları olabilir. Ayrıca koca eğer bilgisi varsa kadının doğumdan önce bir başka erkekle cinsel ilişkide bulunduğunu da beyan etmelidir. 

Soybağının tespiti davası dilekçesinde davanın konusu soybağının kurulması yani soybağının tespit edilmesi olacaktır. Buna göre mahkemeye yapılan istem baba ile çocuk arasındaki soybağının mahkeme tarafından tespiti olacaktır. Soybağının tespiti dava dilekçesinde baba ile çocuk arasındaki soybağına dair her türlü delil açıkça belirtilmelidir. 

Soybağının düzeltilmesi davası nüfustaki kaydın düzeltilmesini amaçlamaktadır. Soybağının düzeltilmesi davası açılması için yazılacak dilekçede dava konusu nesebin düzeltilmesi olarak belirtilmelidir. Buna göre dilekçede ilgili çocuğun nüfusunda kayıtlı olan ana ile baba ve biyolojik ana ile babası belirtilmedir. Biyolojik ana ile baba tespit edilmemiş ise dava dilekçesinde soybağının tespiti de talep edilmelidir. 

Son olarak belirtmek gerekir ki yukarıda açıkladığımız bilgiler ve dilekçe örnekleri yaşanan somut olay için yeterli olmayabilmektedir. Nesebin reddi davası dilekçe örneği de düzeltilmesi ve tespiti amacıyla açılacak davaların dilekçe örnekleri de internet ortamında çokça bulunmaktadır. Fakat davanın açılması ve ilerleyişi yönünden dilekçe oldukça önem arz etmektedir. Dolayısıyla gerekli hukuki bilgilere sahip uzman bir aile avukatı ile birlikte dilekçe yazımı ve dava açılış işlemlerinin sağlanması yüksek öneme sahiptir.  Böylece dilekçenin yazımında yapılacak olan hatalar sebebiyle yaşanacak hak kayıplarının önüne geçilebilecektir. Topo Hukuk Bürosu olarak uzun yıllardır çalıştığımız soybağının tespiti, düzeltilmesi ve reddi davaları ile ilgili tüm sorularınızı web sitemizin danışma formunu doldurarak bize sorabilirsiniz.

Yayım tarihi: 13 Kas 2018