Erişim engellemesi kararı soruşturma evresinde hakim kovuşturma evresinde ise mahkeme vermektedir. Cumhuriyet savcısı soruşturma evresinde gecikmesinde sakınca bulunan hallerde erişim engelleme kararı vermeye yetkilidir. Ancak bu durumda Cumhuriyet savcısı kararı verdikten 24 saat içerisinde erişim engellemeyi hakimin onayına sunacaktır. Hakim onaya dair kararını 24 saat içerisinde verecek olup onay vermemesi halinde Cumhuriyet savcısı erişim engellemeyi kaldırır.
Hakim veya Cumhuriyet savcısı tarafından verilen erişim engellenmesi kararı Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumuna gönderilir. Kurum, kararın gereğini kararın bildirilmesinden itibaren en geç 4 saat içerisinde yapmakla yükümlüdür. Erişim Engellemesi Kararı, karara konu içeriğin yayından çıkarılması halinde bulunulan evreye göre Cumhuriyet savcısı veya mahkemece kaldırılacaktır.
Erişim engellemesi kararı verilmesine sebep olan soruşturmada kovuşturmaya yer olmadığı kararı verilirse erişim engelleme de hükümsüz kalacaktır. Bu noktada erişim engellemenin kaldırılması için Cumhuriyet savcısı, kararın bir örneğini Kuruma gönderecektir. Eğer kovuşturma başlatılmış ve neticesinde beraat kararı verilmişse mahkeme kararın bir örneğini erişim engellemenin kaldırılması için Kuruma gönderecektir.
İçindekiler
Ne tür web siteleri erişim engelleme kararı alır?
Web sitelerine erişim engelleme kararı 5651 s. Kanunla düzenlenmiştir. Kanunda gerekmedikçe web sitesine erişimin tamamen engellenmesi yerinde web sitesinde Kanuna aykırı olan kısma erişim engelleme kararı verilmesi gerektiği belirtilmiştir.
Kanunda erişimi engellenen siteler madde 8, 8/A, 9 ve 9/A’da tespit edilmiştir. Buna göre içeriğinde aşağıdaki suçlardan birinin bulunduğuna dair yeterli şüphe bulunan web sitelerine erişim engellenecektir:
- İntihara yönlendirme suçu,
- Çocukların cinsel istismarı,
- Uyuşturucu veya uyarıcı madde kullanımını kolaylaştırma suçu,
- Sağlık için tehlikeli madde temini suçu,
- Müstehcenlik,
- Fuhuş,
- Kumar oynanması için yer ve imkan sağlama
Atatürk Aleyhine İşlenen Suçlar Hakkında Kanunda düzenlenen suçlar
Web sitesinde yayınlanan içerikle kişilik haklarının veya özel hayatın gizliliğinin ihlal edildiğini iddia eden kişiler de erişim engellenmesi talebinde bulunabilir. Bununla beraber hakim:
- Yaşama hakkı ve kişilerin can ve mal güvenliğinin korunması,
- Milli güvenliğin korunması,
- Kamu düzeninin korunması,
- Suç işlenmesinin önlenmesi,
- Genel sağlığın korunması amacıyla içeriğe Erişim Engellemesi Kararı verebilecektir.
Erişim Engelleme Kararı Engellenebilir mi?
Erişim engellemenin engellenebilmesi için karara karşı yasal yollardan itiraz yapılması gerekmektedir. 5651 s. Kanunun ilgili maddelerinde, verilen erişim engelleme kararı hakkında CMK hükümleri uyarınca itiraz edilebileceği belirtilmiştir. Buna göre web sitesi sahibi bu kararı doğru bulmuyor ve ilgili içeriğin engellemeye konu suçu oluşturmadığını iddia ediyorsa itiraz hakkı bulunmaktadır. Cumhuriyet savcısı tarafından verilen karar sebebiyle itiraz Sulh Ceza Hakimliğine, Hakimlik tarafından verilen karara itiraz ise bir üst mahkemeye yapılacaktır. Karar BTK tarafından verilmişse itiraz e-devlet üzerinden, posta yoluyla veya elden teslim etmek suretiyle Kuruma hitaben yazılacak ıslak imzalı dilekçe ile yapılabilmektedir.
Erişimi engellenmiş bir siteye erişmek suç mudur?
Erişimi engellenen sitelere erişmenin suç olup olmadığı sorusu özellikle 2007 yılında Youtube’a erişimin engellenmesinden sonra sorulmaya başlanmıştır. Günümüzde 2017’de erişimi engellenen Vikipedi’nin halen kapalı olması sebebiyle bu husus sorgulanmaya devam etmektedir. İnternet kullanıcılarının erişimi engellenen sitelere VPN, DNS değiştirme vb. teknik yöntemlerle giriş yaptıkları bilinen bir gerçektir. Ancak bazı kullanıcılar suç işleme korkusu ile teknik yöntemlerle erişimi engellenmiş sitelere giriş yapmaktan çekinmektedir.
Erişim engelleme kararının düzenlendiği 5651 sayılı Kanunda bu kararı uygulamayan içerik veya yer sağlayıcılarının karşılaşacağı yaptırımlar düzenlenmiştir. Fakat internet kullanıcılarına ilişkin bir yaptırım belirlenmemiştir. Dolayısıyla teknik yollarla erişim engellenen sitelere giriş yapıldığı gerekçesiyle kullanıcıların cezalandırılması mümkün görünmemektedir.
Erişimi engellenmiş bir web sitesi sahibi ne yapmalı?
Erişimi engellenen site sahibi erişim engelleme kararını haksız görmediği takdirde ilgili içeriği yayından kaldırmalıdır. Böylece erişim engelleme kararı da kaldırılacaktır. Fakat yayınlamış olduğu içeriğin hukuka aykırı olmadığını düşünüyorsa itiraz etmelidir. Web sitesi sahibi erişim engelleme kararına, kararın öğenildiği tarihten itibaren 7 gün içerisinde yetkili makama itirazda bulunmalıdır. Web sitesi sahibi itirazda bulunmayacaksa kararın gereğini yerine getirmekle yükümlüdür. Zira Kanuna göre erişimi engellenmiş web sitesinin içerik veya yer sağlayıcılarının sorumluları kararın gereği yerine getirilmezse adli para cezasıyla cezalandırılır.
Topo Hukuk Bürosu bilişim hukukunu ilgilendiren konular üzerine uzun yıllardır yasal destek sunmaktadır. Bilişim avukatını ilgilendiren işlemleriniz için danışma formunu doldurarak veya e-posta göndererek bizimle iletişime geçebilirsiniz.
