İnternet yayın ve eserlerinde telif hakları;
Günümüzde internetin milyonlarca insan tarafından farklı amaçlarla kullanılmasının br sonucu olarak internet ve yayın eserlerinde telif hakları nedir? sorusu önem kazanmıştır. İnternet ortamında hızlı ve kolay bir şekilde paylaşımda bulunulabilmesi iyiniyetli kullanıcılar ve eser sahipleri açısından olumlu bir özellik teşkil etse de kötü niyetli kullanıcıların işin içine girmesi sonucunda internetin bu özelliği büyük bir olumsuzluğa neden olmaktadır. Böyle bir durum karşısında eser ve yayın sahiplerinin maddi ve manevi zarara uğraması kaçınılmaz olmaktadır. Bu sebeple internet yayın ve eserlerinde telif hakları geçtiğimiz yıllardan bu yana hukuki açıdan büyük öneme sahip konular arasında yerini korumaktadır.
Her kadar kanunlarımızda İnternet yayın ve eserlerinde telif hakları koruyucu nitelikte hükümler yer alsada internet ortamının kontrolünün zor olması söz konusu kanunları yetersiz hale getirmektedir. Önlemler alınmış olsa dahi içerikler, eser sahiplerinden izinsiz bir şekilde çoğaltılabilmekte ve hukuka aykırı bir şekilde dağıtılmaktadır. İnternet dünyasına çok fazla kısıtlama getirmek kişilerin özgürce dolaşmalarının da önüne geçeceğinden dolayı hukukumuzda bu konuda çok kısıtlayıcı ya da zorlayıcı önlemler alınmamıştır. Bu durum da kötü niyetli kişiler tarafından iyi bir şekilde bilinmesinden dolayı internet yayın ve eserlerinde telif hakları çoğu zaman hiçe sayılmaktadır.
İnternet yayın ve eserlerinde telif hakları için diyebiliriz ki var olması intenette çeşitli alanlarda web sitesi kuran kişilere birtakım sorumluluklar yüklemektedir. Buna verebileceğimiz en güncel durum ise eser sahibinin izni olmaksızın oluşturduğu makaleyi ya da başka birşeyi almaktır. Eser sahibinin izni olmadan içeriğin kopyalanması ve oluşturulan bir web sitesinde yayınlanması hukuka uygun bir durum değildir. Söz konusu içeriği kullanmak isteyen web sitesinin sahibi ya eser sahibine atıfta bulunmalı ya da onun izni dahilinde makalesini veya diğer bir eserini paylaşmalıdır. Aksi takdirde internetten ihlal edilmiş tüm yayın ve eserlerin telif hakkı olduğundan gerekli hukuki işlemlerin yapılması mümkün olacaktır.
İnternet üzerinden içerik sunmakta olan bir kişi söz konusu içeriğin kendine ait olduğu konusunda bir iddia sahipse bu durumda bunu kanıtlamalı ve içeriğin özgünlüğünü sağlamış olmalıdır. Özgünlüğün kanıtlamaması halinde yine internet yayın ve eserlerinde telif haklarının korunması gündeme gelecektir ve yapılan incelemeler neticesinde telif hakkının ihlal edilip edilmediği konusu aydınlatılacaktır. Kişilerin emek vererek yazmış oldukları makaleleri ya da oluşturdukları dizileri, filmleri kendilerinin izni olmadan alıp yayınlamak, paylaşmak hukuka aykırı bir hareket olduğu gibi ahlaken de emeğe saygısızlık olarak nitelendirilecektir. Dolayısıyla bu tür sorunlarla karşılaşmamak adına eser ya da yayına emek verenin izni olmaksızın paylaşımda bulunulmamalıdır.
İnternet Yayın ve Eserlerinde Telif Hakları Nedir?
İnternet yayın ve eserlerinde telif hakları konusunda açıklamamız gereken en önemli kavram şüphesizki telif hakkı kavramıdır. Telif hakkı, herhangi bir düşünce ürününün ya da bilginin kullanılabilmesi, yayınlanabilmesi için gerekli yetkilerin ve hakların yasalar tarafından hak sahibine verilmesini ifade etmektedir. Esasında telif hakkı, özgün bir ya da eserin kopyalanmasının ve izinsiz kullanılmasının önüne geçmeyi hedeflemektedir. Telif hakkı genel olarak belirli bir süre içerisinde geçerlilik taşımaktadır. Telif hakkına konu olan ürünlerin neler olduğunu şu şekilde sıralamamız mümkündür: Yazılımlar, tasarımlar, buluşlar, edebiyat ve sanat eserleri, bilgisayar programları. Bu bilgilerden yola çıkarak şunu söyleyebiliriz ki internet yayın ve eserlerinde telif hakları konusu pek çok eseri kapsayabileceğinden dolayı çok geniş çaplı bir konudur.
Telif hakkı, 5846 sayılı Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu kapsamında koruma altına alınmıştır. İlgili kanuna göre fikir ve sanat ürününün eser kapsamında tutulabilmesi için bazı unsurları taşıması gerekmektedir. Söz konusu unsurlardan ilki sahibine özgü nitelik taşımasıdır. Zaten telif hakkının esas amacı ürünün onu gerçekleştiren kişiye özgün olduğunun korunması olduğundan bu unsurun esas unsur olduğunu söyleyebilir. Aynı zamanda bir diğer unsur da eserin fikri bir çaba neticesinde meydana gelmiş olmasıdır. Bunların yanı sıra bir eserin telif hakkının var olduğunu söyleyebilmemiz için o eserin kanunda belirtilmiş olan eser türlerinden birine ihtiva etmesi gerekir. Aynı zamanda eser, sahibi tarafından şekillendirilmiş olmalıdır. Bu dört unsurun bir arada olması halinde ortaya çıkan ürün FSEK kapsamında “eser” olarak kabul edileceğinden dolayı telif hakkı konusu gündeme gelecektir.
İnternet Yayın ve Eserlerinde Telif Hakları Nasıl Alınır?
İnternet yayın ve eserlerinde telif hakları konusunde ele almamız gereken bir diğer konu da telif hakkının nasıl alınacağıdır. Esasında FSEK kapsamında yer alan unsurları içeren bir eser ortaya çıkarıldıktan sonra bunun özellikle koruma altına alınmasına gerek yoktur. Fakat telif hakkına konu olacak eserin üzerinde hak sahipliğinin kolaylıkla ispat edilebilmesi bakımından bazı işlemlerin yapılması mümkündür. bunlardan ilki isteğe bağlı kayıt tescildir. Eserler üzerinde beyana dayalı olarak tescil işleminin gerçekleştirilmesidir. Böylelikle her türlü telif hakkının, internet yayın ve eserlerinde telif hakları dahil, korunması mümkün olacaktır. İsteğe bağlı tescilin hukuki dayanağını da FSEK oluşturmaktadır. Tescil işleminin gerçekleşmesi için başvuru eser sahibi, mirasçıları ya da vekili tarafından zorunlu belgelerin ibraz edilmesiyle Telif Hakları Genel Müdürlüğü’ne yapılacaktır.
Hem internet yayın ve eserlerinde telif hakları hem de diğer ortamlardaki telif hakları korumak için bazı durumlarda zorunlu kayıt tescil yapılması gerekmektedir.Bu husus Fikir ve Sanat Eserlerinin Kayıt ve Tescili Hakkındaki Yönetmelik’in 5. maddesinde belirtilmiştir. buna göre bilgisayar oyunları, müzik ve sinema eserlerinin pazara sunulmasından evvel kayıt ve tescil işleminin yapılması bir zorunluluktur. Belirtmiş olduğumuz hususlar dışında eser meydana getirmiş olan kimse eser üzerinde var olan tüm hakların kendisine ait olduğuna dair beyanda bulunmak suretiyle telif hakkının noterde düzenlenip onaylanması neticesinde hak sahipliğine ilişkin belge alabilecektir. Yine de Fikri mülkiyet hukuku alanında çalışan uzman bir avukat ile görüşmenizi sizi iyi hissettirecektir.
Dijital telif hakları, dizi film müziklerin kopyalanması, internetteki makalelerinizin telif hakları, yayınların ve eselerin telif haklarının korunması hakkında detaylı bilgi almak için bize ulaşın (0212) 679 32 53
İnternet ve Yayın Eserlerinde Telif Hakları Korunması Neden Önemlidir?
Gerek internet yayın ve eserlerinde telif hakları gerekse diğer alanlardaki telif hakları konusu günümüzde büyük bir öneme sahiptir. Fakat telif haklarının bu kadar önemli olmasına sebep olan nedir? Telif haklarını bu denli önemli yapan ve korunmasını sağlayan bazı sebepler mevcuttur. Telif hakkı global alanda rekabet ve tanıtım üzerinde büyük bir etkiye sahiptir. Bu nedenle korunması da bir gereklilik olarak ortaya çıkmıştır. Aynı zamanda bilgiye ve emeğe önem verilmesinin neticesinde kitap, yazılım, şiir gibi eserlerin meydana getirilmesi durumunda bunların copyright çerçevesinde muhafaza edilmesi ve kopyalanmasının önüne geçilmesi gerekmektedir. Özellikle sinema ve müzik gibi büyük sektörel faaliyetlere geçiş yapılmış olması bu alanlarda oluşturulan eserlerin korunması gerekliliğini ortaya çıkarmıştır. Dolayısıyla telif haklarının korunması pek çok bakımdan önem arz etmektedir. Bu nedenle kişiler, telif haklarının bilincinde olmalıdır. Bir kimsenin telif hakkına zarar veren kişi hukuki müeyyidelerle karşı karşıya kalacaktır.
Ek olarak telif hakkını korumak istediğiniz bir yazılım ise yazılımların telif hakkı ihlali konusunu da incelemenizi tavsiye ederiz.
