İçindekiler
İş Kazası Tazminat Davası Nedir?
Bir işçinin işverenle yapmış olduğu iş sözleşmesi uyarınca faaliyet yürüttüğü esnada gerçekleşen kazalardan doğan zararlar iş kazası tazminat davasının konusunu oluşturur. İş kazası neticesinde meydana gelen bedensel zarar veya ölüm halinde doğan zararın giderilmesi için iş kazası tazminat davası açılmaktadır. Bu dava, iş kazasından sorumlu işverene karşı açılacaktır. Somut, fiziken meydana gelen zararların giderilmesi için maddi tazminat, ruhen meydana gelen zararların giderilmesi için ise manevi tazminat davası açılabilecektir. Maddi tazminat davasında tazminatın belirlenmesinde kusurluluk, meydana gelen zarar gibi birçok etken göz önünde bulundurulacaktır.
Yargıtay Kararlarına konu olan trafik iş kazası davaları işçinin işverence görevlendirildiği araçla görevde bulunduğu sırada meydana gelen kazalardır. İşverenin ayarlamış olduğu işçinin işe geliş gidişlerinde bulunduğu aracın yaptığı kaza da trafik iş kazası olarak nitelendirilmektedir. Trafik iş kazalarına ilişkin açılacak tazminat davalarında da trafik kazası sonrası heyet raporu ile sabit olan işçinin bedensel zararı ölçüt olarak kullanılacaktır. Bu sebeple trafik iş kazası neticesinde zarara uğrayan işçi trafik kazası sonrası heyet raporu almalıdır.
İş Kazası Sayılan Durumlar Nelerdir?
İş kazası nedir, hangi durumlar iş kazası kapsamındadır? İş kazası işin yürütülmesi sırasında veya iş dolayısıyla meydana gelen, işçiyi bedenen veya ruhen engelli hale getiren kazayı ifade etmektedir. İş kazası sayılacak durumlar 5510 sayılı Kanunda sayılmıştır. Buna göre:
- İşçinin iş yerinde olduğu esnada,
- İşçinin yürütmekte olduğu iş nedeniyle,
- İşverene bağlı çalışan işçinin işyeri dışında başka bir yere görevlendirilerek gönderilmesi sebebiyle asıl işini yapmadığı esnada,
- Emziren kadın işçinin çocuğuna süt vermesi için ayrılan zamanda,
- İşveren tarafından sağlanan bir araçla işçinin işe geliş-gidişi sırasında meydana gelen kazalar iş kazası sayılacaktır. İşçi bu durumlardan herhangi birisi gerçekleştiğinde hemen veya daha sonrasında bir zarara uğramış olmalıdır.
İş Kazası Tazminat Davası Açma Süresi Ne Kadardır?
İş kazalarından doğan tazminat alacaklarına ilişkin zamanaşımı süresi 10 yıldır. Bu süre zarar görenin zararı öğrendiği tarihten itibaren başlayacaktır. İş kazası tazminat davası Yargıtay kararlarında da belirtildiği üzere:
- Vücut bütünlüğünün ihlali söz konusu olduğunda zarar, bakım ve tedavi neticesinde düzenlenen raporla açıklığa kavuşacaktır.
- Bedensel zararın gelişim göstermesi halinde zamanaşımı süresi hastalığın gelişiminin tamamlandığı tarih baz alınarak başlatılacaktır.
İş Kazaları Tazminat Davalarında Yetkili Mahkeme
İş kazalarında yetkili mahkeme İş Mahkemeleri Kanunu madde 6’da düzenlenmiştir. İş kazalarında yetkili mahkeme genel yetkili mahkeme olan davalının yerleşim yeri iş mahkemesidir. İş kazaları tazminat davası iş kazasının veya bundan doğan zararın meydana geldiği yer yahut zarar gören işçinin yerleşim yeri iş mahkemesinde de açılabilir.
Trafik iş kazası görevli mahkeme de iş mahkemesi olup yukarıda belirttiğimiz yetkiye ilişkin kurallar geçerlidir.
İş Kazasının Tespiti Davası
İş kazasının tespiti davası için işçinin zarara uğramasına sebep olan olay meydana geldiğinde SGK’ya bildirim yapılması gerektiğinden yukarıda bahsetmiştik. Bu bildirim neticesinde SGK denetim ve kontrol ile yetkilendirilen memurları tarafından veya Bakanlık iş müfettişleri vasıtasıyla soruşturma yapabilecektir. Bu soruşturmanın amacı zarara sebep olan olayın iş kazası sayılıp sayılamayacağının tespit edilmesidir. Fakat SGK bu soruşturma neticesinde meydana gelen olayı iş kazası olarak nitelemeyebilir. Böyle bir durum söz konusu olduğunda işçi açacağı bir dava ile mahkemeden olayın iş kazası olarak kabul edildiğinin tespitini talep edebilir. Bu isteme ilişkin dava iş kazasının tespiti davasıdır ve iş kazası avukatı aracılığıyla dava açılır. İşçi tespit davasını açarken hem işvereni hem de SGK’yı davalı olarak göstermelidir.
İş Kazasında Manevi Tazminat Miktarı Nasıl Belirlenir?
İş kazalarında manevi tazminat miktarının belirlenmesinde hangi ölçütler esas alınacaktır? Manevi tazminat miktarı iş kazası Yargıtay kararlarında görüldüğü üzere birçok etkene bağlı olarak değişiklik gösterebilmektedir. Bu anlamda zarara sebep olan kazada işverenin ve işçinin kusurluluk oranları, işçinin bedensel zararının ne kadar olduğu veya ölümün meydana gelip gelmediği, davalı ile davacının ekonomik ve sosyal durumları vb. birçok etkenin incelenmesi gerekmektedir. Daha detaylı bilgi için işçinin ölümü durumunda kıdem tazminatı makalemizi inceleyebilirsiniz. Biz İş Kazası Tazminat Davası konusunu incelemeye devam edelim.
Manevi tazminatın belirlenmesinde ülkenin ekonomik koşulları ile paranın satın alma gücü dahi değerlendirmeye dahil etkenlerdir. Bununla birlikte zarar gören işçinin yaşı, çalışma gücünü ne oranda kaybettiği gibi işçide ruhen zarar meydana getirecek her hususun incelenmesi gereklidir. Zira hükmedilecek manevi tazminat miktarı, hakkaniyet de gözetilerek, zarar gören işçide manevi tatmin duygusu yaratmalıdır. Hakim anılan bu etkenleri araştırıp inceleyerek manevi tazminat miktarını takdir edecektir.
İş Kazası Geçiren İşçi Ne Yapmalı?
İş kazası geçiren işçi 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu m.4/1-b bendi kapsamında sayılan bir işçi ise kazayı SGK’ya bildirmelidir. İş kazası bildirim süresi işçinin rahatsızlığının bildirim yapmaya engel olmadığı tarihten itibaren, bir ayı geçmemek koşuluyla, 3 iş günü içerisinde yapılmalıdır. Bunun dışında kalan işçiler için ise işveren tarafından SGK’ya bildirim yapılıp yapılmadığının kontrol edilmesi gerekmektedir. İşçiye geçici iş göremezlik sürecinde sigortası kapsamında günlük geçici iş göremezlik ödeneği sağlanacaktır. Elbette bildirimden daha öncelikli olan işçinin sağlığına kavuşturulması için gerekli tedavilerin başlatılmasıdır. Buna ilişkin hastane belgeleri iş kazası olarak düzenlenmelidir. Hastane sürecinde işçi kazaya ilişkin kolluk kuvvetlerine vereceği ifadede somut olayı doğru açıklamalıdır. İş kazası tutanağı tutulmalı ve gerekli görüldüğü takdirde işverenden şikayetçi olunarak açılacak ceza davasının takibi yapılmalıdır.
Şirketinde Kaza Geçiren İşçi Olduğunda İşveren Ne Yapmalı?
Şirketinde kaza geçiren işçi olduğunda işveren iş kazasını kaç günde bildirir, iş kazası kaç günde bildirilmeli? İşveren şirketinde kaza geçiren işçi olduğunda bu bildirim yükümlülüğünü kolluk ve SGK olmak üzere iki aşamada yerine getirir. Kaza meydana geldiğinde kolluk kuvvetlerine derhal bildirimde bulunulmalıdır. SGK iş kazası bildirimi ise en geç kazadan sonraki üç iş günü içerisinde yapılmalıdır. Fakat iş kazası işverenin kontrolü dışındaki yerlerde meydana gelmiş ise bu süre kazanın öğrenildiği tarihten başlayacaktır.
Topo Hukuk Bürosu iş hukukunu ilgilendiren konular üzerine uzun yıllardır yasal destek sunmaktadır. İş hukukunu ilgilendiren işlemleriniz için danışma formunu doldurarak veya e-posta göndererek bizimle iletişime geçebilirsiniz.