İçindekiler
Limited Şirket Hisse Devri Nasıl Yapılır?
Limited şirketlerde hisse devri konusundan bahsetmeden önce limited şirket kavramına değinmek gerekir. Limited şirket bir veya daha çok kişinin, her türlü ekonomik amaç ve konu için, bir ticaret unvanı altında birleşmesiyle kurulan şirket türüdür. Limited şirket kurabilecek kişiler gerçek veya tüzel kişi olabilir. Bu şirketlerin esas sermayesi belirli olur ve bu, esas sermaye paylarının toplamından oluşmaktadır. Limited şirketlere ilişkin hükümler ile limited şirket hisse devri yeni TTK ile düzenlenmiştir.
Limited şirketlerde hisse devri, esas sermaye paylarının geçiş hallerinden bir tanesidir. Daha açık bir ifadeyle limited şirketlerde ortaklık sıfatı aslen veya devren gerçekleşir. Esas sermaye payının, yani hisselerin sözleşme ile devri devren kazanım hallerinden bir tanesidir. Bir esas sermaye payı üzerinde intifa veya rehin hakkı kurulması için de esas sermaye payının geçişine ilişkin hükümler uygulanacaktır. Bu noktada şirket sözleşmesi ile sermaye payının devredilmesinin yasaklanabileceğini de belirtmek yerinde olacaktır.
Limited şirket hisse devri yeni TTK ile kolaylaştırılmıştır fakat halen şekle bağlı bir işlemdir. Limited şirket hisse devri yeni TTK uyarınca noterde hisse devri sözleşmesi ile yapılması gerekmektedir. Bu anlamda limited şirketlerde hisse devri sözleşmesi yapıldıktan sonra sözleşmedeki imzaların noterce onanması aranmaktadır. Hisse devrinde esas sermaye payının devri geçerliliği için ortaklar genel kurulunun onayı şart olarak belirlenmiştir. Devir ancak bu onayla birlikte geçerli olacaktır. Fakat bu durumun aksi şirket sözleşmesinde belirtilebilecektir. . Limited şirketlerde esas sermaye payı miras, eşler arasındaki mal rejimi hükümleri veya icra yoluyla geçmişse genel kurul onayı aranmayacaktır. Bu hallerde tüm haklar ve borçlar esas sermaye payını iktisap edene geçecektir. Genel kurul kendisine yapılan başvurudan itibaren 3 ay geçmekle başvuruyu reddetmezse onay vermiş olarak kabul edilecektir. Fakat belirtmek gerekir ki noterce onanmayan sözleşmelerin genel kurulun kabulüyle geçerlilik kazanması söz konusu olmayacaktır. Ayrıca miras, icra veya mal rejimi yoluyla iktisapta şirket iktisabı öğrenmesinden itibaren 3 ay içerisinde sermaye paylarının geçtiği kimseyi onaylamayabilir. Bu halde şirketin, payların geçtiği kimseye payları kendisi, ortağı veya 3.bir kişi hesabına devralmayı önermesi gerekmektedir. Bu devralma önerisi payların gerçek değeri üzerinden yapılmaktadır.
Limited şirketin 3 ay içerisinde hisse devrini reddetmemesi onay verdiği anlamına gelmektedir.
Limited şirketlerde hisse devri konusunda üzerinde durulması gereken bir diğer husus ise payların gerçek değeri üzerinde anlaşmaya varılamaması halidir. Kanunda veya şirket sözleşmesinde esas sermaye payının bedeli gerçek değeri olarak öngörülmüşse ve taraflar anlaşamamışlarsa ne yapılacaktır? Bu halde şirket merkezinin bulunduğu asliye ticaret mahkemesi taraflardan birinin istemi üzerine payların gerçek değerinin belirlemesini yapacaktır. Mahkemenin vermiş olduğu bu kararlar kesindir.
Limited Şirket Hisse Devri Sözleşmesi
Limited şirket hisse devri sözleşmesi limited şirketlerde hisse devri işleminin gerçekleştirilebilmesi için gerekli olan geçerlik şartlarından bir tanesidir. Esas sermayede devir borcu doğuran işlemlerin TTK 595 uyarınca yazılı olarak yapılması gerekmektedir. Maddenin hem yazılı şekil hem de imzaların noterce onanması şartının amacı ispat ve güvenliği sağlamaktır.
Limited şirket hisse devri sözleşmesi örneği TTK 595 hükmü çerçevesinde hazırlanmalıdır. Buna göre sözleşmede ek ödeme ve yan edim yükümlülükleri, rekabet yasağı ağırlaştırılmış yahut tüm ortaklar bazında genişletilmişse bu durum, önerilmeyle muhatap kılınma, önalım, geri alım, alım hakları, sözleşme ceza koşulu belirtilmelidir. Sözleşmenin içeriği ve kapsamı Kanunda böylece belirlenmiş olmaktadır. Sayılan hususların sözleşmede belirtilmesi zorunlu olup devralanın yükümlülüklerinin satıcı tarafından bildirilmesi amaçlanmıştır. Belirtilen hususlar dikkate alınarak verilebilecek limited şirket hisse devri sözleşmesi örneği için:
Limited Şirket Hisse Devri Sözleşmesi Örneği
HİSSESİNİ DEVİR EDEN : Ad Soyad, TC Kimlik No, Adres
HİSSEYİ DEVİR ALAN : Ad Soyad, TC Kimlik No, Adres
DEVREDİLEN HİSSE : … Adet
DEVİR BEDELİ : … TL (Türk Lirası)
Merkezi İstanbul’da bulunan İstanbul Ticaret Sicili Müdürlüğünün … numarasında kayıtlı olan … vergi sicil nolu … unvanlı şirketin ortaklarından … ; bütün aktifleri ve pasifleriyle, hukuki ve mali yükümlülükleri ile, … bedel karşılığında … adet hissemi sayın …’a devir ve temlik ediyorum. Yukarıda yazılı olan devir bedelini kendisinden nakden ve tamamen aldım. Devretmiş olduğum hisselerimin devralan … adına kayıt ve tescil olunmasını kabul ve beyan ederim.
Ben … yukarıda açıklaması yapılan hisseleri, bedelini nakden ve tamamen ödemek suretiyle, devir aldım.
Taraflardan her biri limited şirket hisse devir sözleşmesini devir alan … adına pay defterine yazdırma yetkisini haizdir. Taraflar sözleşmenin ilgili mercilerce kayıt ve tescil ettirilmesine rıza ve muvafakatlerinin bulunduğunu kabul ve beyan etmiştir. 20/02/2019 (AVUKAT)
DEVREDEN İMZA:
DEVRALAN İMZA:
Limited Şirket Hisse Devri Noter Masrafı
Limited şirket hisse devri için yapılacak olan sözleşmeye ait imzaların noterde onanması gerektiğini yukarıda belirttik. Bu anlamda yapılan işlem dolayısıyla ortaya çıkacak noter masrafı ne kadar sorusuyla sıklıkla karşı karşıya kalmaktayız. Fakat limited şirket hisse devri noter masrafı birçok etkene bağlı değişkenlik gösterecek bir konudur. Bu etkenlerin en başında sözleşmenin yapıldığı yıl gelmektedir zira her yıl noter harç ve masrafları değişmektedir. Bununla birlikte noterlikçe alınacak olan harç şirket sermayesi üzerinden değil devrolunacak sermaye tutarı üzerinden değerlendirilecektir. Dolayısıyla noter masrafı kişinin şirketin sermayesinin ne kadarını devralacağına bağlı olarak da değişiklik gösterecektir. Noter masrafı bu harcın yanında damga vergisini de kapsamaktadır. Belirtilen etkenler dikkate alındığında uzman bir şirket avukatı görüşü alınarak noterde işlem yapılması daha doğru bir yönlendirme için gereklilik arz etmektedir.
Limited Şirket Hisse Devri Borçlardan Sorumluluk
Limited şirketlerde ortakların şirketin amme borçlarından sorumluluğu 6183 sayılı Kanun çerçevesinde düzenlenmiştir. Kanunun 35.maddesine göre ortaklar tahsil edilemeyen veya edilemeyeceği anlaşılan bu borçlardan dolayı sorumlu tutulmaktadır. Bu sorumluluk doğrudan doğruya, ortakların hisseleri oranında ve takibe tabi tutulabilirdir. Ancak bu noktada limited şirketlerde hisse devri gerçekleştikten sonra borçlardan sorumluluk devam eder mi sorusu akılları kurcalamaktadır. Borçlardan sorumluluk hususu aslında birçok yanlış anlaşılmaya veya ortakların borçtan kurtulma amacıyla paylarını devretmelerine sebep olabilmektedir. Oysaki hisse devri şirketin borçlarından sorumluluktan devreden ortağı kurtaramamaktadır. Bu anlamda hisselerini devrederek borçlardan kurtulmak isteyen ortağın iyi bir yönlendirmeyle doğru araştırmayı yapması faydalı olacaktır.
Limited şirketlerde hisse devri hisselerini devreden ortak bakımından da borçlardan sorumluluğu devam ettirmektedir. Anılan kanunun 35/2 maddesi uyarınca hisse devri halinde payını devreden ve devralan kişiler amme borçlarından müteselsil sorumludur. Bu sorumluluğun kapsamı devir öncesine ait amme borçlarından ibarettir.
Limited Şirket Hisse Devri İTO
Limited şirketlerde hisse devri ilk aşaması devreden ile devralan arasında noter huzurunda hisse devri sözleşmesinin imzalanmasıdır. İmzalanan bu sözleşme ardından ilgili limited şirketin genel kurulunca onaylanmalıdır. Genel kurulun limited şirket hisse devri sözleşmesine onay vermesinin ardından devir işleminin şirketin pay defterine kaydedilmesi aşaması gelmektedir. Bu işlemden sonra ise devrin tescil edilmesi aşaması gelmektedir. İstanbul Ticaret Odası (İTO) tescile ilişkin başvurularda ortaklıktan ayrılanın müdür olması halinde müdürlüğünün devam edip etmeyeceğinin de karar bağlanması gerektiğini belirtmektedir. Zira limited şirketlerde müdürlük hisse devri ile kendiliğinden sonlanmamaktadır.
Limited şirket hisse devri ardından devrin tescili için otuz gün içerisinde Ticaret Sicil Müdürlüğüne başvuruda bulunulması gerekmektedir. Bu başvuru şirket müdürleri tarafından yapılacaktır. Hisse devrinin tescili başvurusu için gerekli belgeleri; genel kurulun onay verdiğine ilişkin belgenin noter onaylı örneği, tarafların imzalarının bulunduğu noter onaylı hisse devir sözleşmesi ile devrin kaydedildiği pay defterinin devre ilişkin sayfasının örneği oluşturmaktadır. Söz konusu belgelerin toparlanmasıyla limited şirket hisse devri İTO nezdinde tescili için başvuru dilekçesinin sunumu ile tescil gerçekleşecektir.
Limited Şirketlerde Hisse Devri 2019
Makalemizde limited şirket hisse devri 2019 için gerekli şartlar, ilgili TTK hükümleri, hisse devir sözleşmesinin düzenlenmesi ve yazımı, ilgili ticaret siciline tescil ettirilmesi hususları üzerinde durduk.
Limited şirketlerde hisse devri yeni TTK hükümleri çerçevesinde gerçekleşmektedir. Devir noter huzurunda yapılacak sözleşme ile bu sözleşmenin genel kurulca onaylanması şartlarına bağlı olarak sağlanmaktadır. Genel kurulun devir sözleşmesine onay vermesi itibariyle ilgili ticaret siciline tescil ettirilmesi için gerekli işlemlerden yukarıda bahsettik. Limited şirket hisse devri karar örneği ile yazımızı sonlandırmaktayız.
Limited Şirket Hisse Devri Karar Örneği
KARAR NO:
KARAR TARİHİ:
Şirket ortaklar kurulu … tarihinde toplanmış ve aşağıda yazılı olan kararları almıştır.
1) … Limited Şirket kurucu ortaklarından Türkiye Cumhuriyeti uyruklu … TC Kimlik No’lu … adresinde ikamet eden … şirkette mevcut olan … hissesini … bedelle … Noterinin 12/12/2018 tarihli … yevmiye nolu devir temlik sözleşmesiyle Türkiye Cumhuriyeti uyruklu … TC Kimlik No’lu … adresinde ikamet eden …’e devretmiştir.
2) Yukarıda açıklanan hisse devrinin kabulüne ve pay defterine kaydolunmasına karar verilmiştir.
3) Yapılan devir işlemi neticesinde şirket ortakları pay ve sermaye tutarları aşağıdaki şekli almıştır.
ŞİRKET ORTAĞI ADI SOYADIPAY TUTARISERMAYE TUTARI:
a)
b)
c)
d)
ORTAKLAR İMZA
AD SOYAD
TC KİMLİK NO