Müstehcenlik Suçu Nedir? Türleri, Şartları ve Unsurları Nelerdir? (TCK 226)

  1. Topo Hukuk
  2. Ceza Hukuku
  3. Müstehcenlik Suçu Nedir? Türleri, Şartları ve Unsurları Nelerdir? (TCK 226)
mustehcenlik sucu

Müstehcenlik Suçu (TCK 226) Nedir?

Müstehcenlik suçu TCK 226 kapsamında düzenlenmiştir. Bu madde ile müstehcenlik suçu düzenlenmiş olup çocukların bu tür zararlı yayınlara karşı korunması amaçlanmıştır. Ancak madde metninde müstehcen ifadesinin ne olduğu ifade edilmemiştir. Müstehcenlik kelimesinin anlamını edebe aykırı, açık saçık olan müstehcenlik kavramını toplumun değer ölçüleri çerçevesinde değerlendirmek gerekmektedir. Buna göre müstehcenliği genel olarak edebe ve iffete aykırı olarak tanımlamak yanlış olmayacaktır. Müstehcenlik Yargıtay Kararı uygulamalarına baktığımızda da toplumun yalnız bir kesimine göre değil, genelinin değer yargılarına göre belirlenip dikkate alınmaktadır.

Genel Ahlaka Karşı Suçlar bölümünde düzenlenen TCK 226 için seçimlik olarak belirtilen hareketlerin herhangi birinin işlenmesi suçun oluşması için yeterli olacağını düzenlemiştir.

Müstehcenlik Suçunun Şartları ve Unsurları

Müstehcenlik suçunun maddi unsurunu TCK 226 metninde belirtilen seçimlik hareketler oluşturmaktadır. Yukarıda da aktardığımız üzere bu seçimlik fiillerden bir tanesinin işlenmesi halinde suç oluşmuş sayılacaktır. Yani netice de bu eylemlerin yapılmasıyla gerçekleşmiş sayılacaktır. Suçun faili herkes olabilir. Suçun mağduru ise toplum olarak düzenlenmiştir. Zira suçla korunan hukuki değer de toplumun değer ölçüleridir. Manevi unsur yönünden ise müstehcenlik suçu kasten işlenebilen bir suçtur.

TCK 226 son fıkrasında hukuka uygunluk nedeni düzenlenmiştir. Buna göre bilimsel, edebi ve sanatsal değere haiz eserler müstehcen olarak nitelendirilmeyecektir. Dolayısıyla bu eserler hakkında müstehcenlik suçundan cezaya hükmolunamayacaktır.

Müstehcenlik Suçunun Türleri

Müstehcenlik suçu iki şekilde değerlendirilmelidir: Çocuklara karşı işlenen müstehcenlik suçu ile topluma ve yetişkinlere karşı işlenen müstehcenlik suçu. Çocuklara karşı işlenen müstehcenlik suçu çocuk haklarını koruma altına almıştır. Bu anlamda çocuğun cinsel gelişimini etkileyen şeyin müstehcen sayılabileceği söylenebilir. Genel müstehcenlik suçunda ise toplumun değer yargıları korunmaya çalışılmıştır. Peki müstehcenlik suçu nasıl olur, müstehcenlik suçu türleri nelerdir? Hangi fiiller müstehcenlik suçunu oluşturur, inceleyelim.

Müstehcenlik Suçu TCK 226 ilk fıkrasına göre;

  • Bir çocuğa müstehcen görüntü, yazı veya söz içeren ürünleri vermek ya da içeriğini göstermek, okumak, okutmak,
  • Bunların içeriğini çocukların girebileceği ve görebileceği yerlerde sergilemek yahut alenen göstermek, görülebilecek şekilde sergilemek, okumak, okutmak, söylemek, söyletmek,
  • Bu ürünleri içeriğine vakıt olunabilecek şekilde satışa veya kiraya arz etmek,
  • Bu ürünleri sair mal ve hizmet satışları yanında veya bedelsiz olarak vermek ya da dağıtmak,
  • Bu ürünlerin reklamını yapmak fiilleri düzenlenmiştir. Müstehcenlik suçunun türleri ikinci fıkrada da sayılmaya devam edilmektedir. Buna göre;
  • Müstehcen görüntü, yazı veya sözleri basın yayın yolunu kullanarak yayınlamak, yayınlanmasına aracılık etmek müstehcenlik suçunu oluşturacaktır. TCK 226 üçüncü fıkrasına göre;
  • Müstehcenlik içeren ürünlerin üretiminde çocukları, temsili çocuk görüntülerini veya görünüş itibariyle çocukları yansıtan kişileri kullanmak
  • Bu ürünleri ülkeye sokmak, çoğaltmak, satışa arz etmek, satmak, nakletmek, depolamak, ihraç etmek, bulundurmak yahut başkalarının kullanımına sunmak müstehcenlik suçunu oluşturacaktır. İlgili maddenin dördüncü fıkrasına göre;
  • Şiddet kullanılarak, hayvanlarla, ölmüş insan bedeni üzerinde yahut doğal olmayan yollardan yapılan cinsel davranışlara ilişkin ürün üretmek, ülkeye sokmak, satışa arz etmek, nakletmek, depolamak, başkalarının kullanımına sunmak yahut bulundurmak müstehcenlik suçunu oluşturacaktır.

Müstehcenlik Suçunun Cezası

mustehcenlik sucunun cezasi
Müstehcenlik Suçunun Cezası

Müstehcenlik suçu cezası hapis ve adli para cezası olarak belirlenmiştir. Ancak suçun düzenlenmiş olduğu maddenin fıkralarına göre yaptırım miktarı değişiklik göstermektedir.

Müstehcenlik suçunu oluşturan fiil düzenlendiği TCK 226 ilk fıkrasına giren hallerde altı aydan iki yıla kadar hapis ve adli para cezası ile cezalandırılacaktır. İkinci fıkrasına giren hallerde ceza altı aydan üç yıla kadar hapis ve beş bin güne kadar adli para cezasıdır. Üçüncü fıkrasına giren hallerde suçun cezası iki yıldan beş yıla kadar hapis ve beş bin güne kadar adli para cezası olarak karşımıza çıkar. Müstehcenlik suçu cezası TCK 226 dördüncü fıkrasına göre bir yıldan dört yıla kadar hapis ve beş bin güne kadar adli para cezasıdır. Yukarıda bahsetmiş olduğumuz üç ve dördüncü fıkralardaki ürünlerin basın yayın yoluyla yayınlanması, yayınlanmasına aracılık edilmesi, çocukların görmesi ya da dinlenemesini okumasını sağlamak da suçun ağırlaştırılmış nitelikli halini oluşturmaktadır. Bu durumda altı yıldan on yıla kadar hapis ve beş bin güne kadar adli para cezası öngörülmüştür. Müstehcenlik suçunun tüzel kişiler tarafından işlenmesi halinde bunlara özgü güvenlik tedbirleri uygulanacaktır.

Facebook, Twitter, Instagram vb. Sosyal Medya Sitelerinde Müstehcenlik

Müstehcenlik suçunun sıkça işlendiği platformlardan bir tanesi de sosyal medya siteleridir. Sosyal medya sitelerinde yetişkinlerin çocuklarla iletişime geçmeleri, onlarla müstehcen içerikli resim, yazı, söz paylaşmaları yahut çocukları bu içeriklerin bir parçası halinde paylaşmaları müstehcenlik suçunu oluşturmaktadır. Bu paylaşımlar kısaca çocuk pornografisi olarak da adlandırılabilir.

Kişiler çocuk pornosu içeren resim veya video yüklemeleri halinde ilk olarak sosyal medya hesaplarının kapanmasıyla karşılaşmaktadır. Facebook, Twitter, Instagram vb. sosyal medya sitelerinde çocuk pornosu bulundurulması veya yayınlanması halinde kişi hakkındaki tüm bilgiler (İp adresi, mac adresi, profil bilgileri, mesaj kayıtları vs) ABD Kayıp ve Sömürülen Çocuklar Bürosu tarafından kişinin ikameti olan ülkeye bildirilmekte ve o ülkedeki savcılık makamları soruşturma açmaktadır. Bilinmelidir ki ihbar tek başına delil arz etmemekte, aramalar yanlış IP adresi tespitinden dolayı da yapılabilmektedir. Bu gibi durumlarda atılması gereken ilk adım uzman bir bilişim avukatına başvurmaktır Zira bu suçlamaların hayati önem taşıdığı ve savunmanın doğru yapılması gerektiği unutulmamalıdır.

Müstehcen Video İzlemek Suç Mudur?

TCK 226 müstehcenlik suçunu oluşturan fiilleri tek tek düzenlemiştir. Buna göre müstehcen videoları paylaşmak, dağıtmak, satmak gibi eylemler suç olarak düzenlenirken bunları izlemek düzenlenmemiştir. Kanunda suç olarak belirlenmeyen bir davranış hakkında cezaya hükmedilemez. Bu anlamda videoların izlenmesinin suç olmadığını fakat bazı durumlarda indirmenin suç olacağını belirtmek yanlış olmayacaktır. Örneğin TCK 226. maddenin 4. fıkrasında belirtilen ürünleri bulundurmanın müstehcenlik suçunu oluşturacağı öngörülmüştür.

Müstehcenlik Suçu ve Erişim Engelleme

Müstehcenlik suçu sebebiyle erişim engelleme mümkün müdür? Erişim engelleme kararı 5651 sayılı Kanun kapsamında gerçekleşmektedir. İlgili kanunun 8.maddesi uyarınca internet ortamında yapılan ve içeriği müstehcenlik suçunu oluşturan ya da oluşturmasında yeterli şüphe sebebi bulunan yayınlarla ilgili olarak erişim engelleme kararı verilebilecektir.

Müstehcenlik Suçunda Görevli Mahkeme

Müstehcenlik suçunda görevli mahkeme Asliye Ceza Mahkemeleri olarak karşımıza çıkmaktadır. Ancak suçun failinin çocuk olması durumunda Çocuk Mahkemeleri görevlidir.

Müstehcenlik Suçunda Zamanaşımı

Müstehcenlik suçu zamanaşımı maddenin fıkralarına göre farklılık arz etmektedir. Ancak genel olarak dava zamanaşımı süresinde davanın açılması gerektiğini belirtmek yanlış olmayacaktır. Bu anlamda dava zamanaşımı 8 yıldır. Fakat fail 13-15 yaş arasındaysa bu sürenin yarısı, 16-18 yaş aralığındaysa sürenin üçte ikisinin geçmesi zamanaşımına uğraması sonucunu doğurur.

Müstehcenlik Suçunda Beraat ve Hükmün Açıklanmasının Geri Bırakılması

Müstehcenlik suçundan dolayı yapılan yargılama sonucunda hakim tarafından sanık/sanıkların suçsuz olduğuna kanaat getirilmesi halinde beraat kararı verilecektir.

Müstehcenlik suçunda hükmün açıklanmasının geri bırakılması cezanın 2 yılı aşması halinde mümkün olmayacaktır.

Müstehcenlik Suçu Yargıtay Kararları

Müstehcenlik suçu Yargıtay kararı örnekleri:

Yargıtay 18. CD., E. 2015/31020 K. 2016/10997 T. 23.5.2016: Anal ve oral yoldan yapılan eşcinsel eğilimli ya da çoklu cinsel birleşmelere ait görüntüler tek başına “doğal olmayan” olarak nitelendirilemez. Bu kavram cinsel yaşamın içerisinde yeri olmayan, aşağılayıcı ve bütün toplumca da doğal olarak kabul edilmeyen bir davranışı, ilişkiyi tanımladığı gözetilmelidir.

Yargıtay 14. CD., E. 2012/15358 K. 2014/6283: Sanığın bilgisayarında bulunan çocuk pornografisi ile doğal olmayan yollardan ve hayvanla cinsel münasebet içeren görüntüleri bulundurmak fiillerinde cezanın belirlenmesinde hakkaniyet ve orantılılık koşulu nazara alınarak alt sınırdan makul oranda uzaklaşmak gerekir. Bununla beraber bilirkişi raporuna göre sanığa ait olan 38 adet CD ve DVD içinde müstehcen görüntü bulunmasının belirtilmesi karşısında eşyanın sanığa iadesi yerine müsaderesine karar verilmelidir.

Müstehcenlik suçu ve cezası bazı zamanlarda hakimlerin bile karıştırdığı ve tam olarak kavrayamadıkları konulardan olabilmektedir. Bilişim sistemleri vasıtasıyla işlenebilen müstehcenlik suçunda yargılamaların sağlıklı ilerleyebilmesi adına müstehcenlik suçu gibi hem bilişim avukatı hem de ceza avukatının çalışma alanına giren bir suç çeşidinde ise uzman bir avukat ile çalışmak önem arz etmektedir. Topo Hukuk Bürosu olarak yıllardır ilgilendiğimiz müstehcenlik suçları konusunda destek almak için bize ulaşabilirsiniz.

Yayım tarihi: 30 Nis 2017