İçindekiler
Limited Şirket Ortaklıktan Ayrılma
Bir veya birden fazla kişi tarafından belli bir ekonomik amaç doğrultusunda kurulan şirketlere limited şirketi denir. Limited şirketlerinin ortakları gerçek kişiler olabileceği gibi tüzel kişiler de limited şirketi ortağı olabilirler. Limited şirketi ortakları istedikleri zaman ortaklıktan çıkma ve belli şartların gerçekleşmesi halinde başka bir ortağı ortaklıktan çıkarma hakkına sahiptirler. Limited şirketlerinde ortaklıktan ayrılma üç şekilde olur: Hisse devri, çıkma, çıkarılma.
Limited Şirket Ortaklıktan Ayrılma – Limited Şirket Hisse Devri
Limited şirket ortağı ortaklıktan ayrılmak istediğinde her zaman için kendi payını satıp devrederek ortaklıktan ayrılma hakkına sahiptir. Ancak ortaklar şirket sözleşmesinde, ortaklık sözleşmesinde veya ayrı bir sözleşme ile hisse devri ile ortaklıktan ayrılmaya birtakım sınırlandırmalar getirmiş olabilirler. Bu durumda limited şirketi ortağı istediği gibi hissesini devredip ortaklıktan çıkamayacak, söz konusu sınırlamalara uymak zorunda kalacaktır.
Limited Şirket Ortaklıktan Çıkma
Limited şirketlerde ortaklıktan çıkma iki halde mümkündür: Çıkma hakkının şirket sözleşmesi, ortaklık sözleşmesi ya da ayrı bir sözleşme ile ortaklara verilmesi veya ortaklıktan çıkmak için haklı bir sebebin varlığı.
Limited şirketinde ortaklara ortaklıktan çıkma hakkı sözleşme ile verilmiş olabilir. Söz konusu hak serbest bir şekilde kullanılabileceği gibi sözleşmede ortaklıktan çıkma hakkının kullanılmasına dair birtakım sınırlamalar da getirilmiş olabilir. Bu durumda ortaklıktan çıkmak isteyen ortaklar sözleşmedeki sınırlamalara uymak zorundadırlar. Limited şirketi ortaklarından birine veya birkaçına ortaklıktan çıkma hakkının verilip diğerlerine verilmemesi ise söz konusu olamaz.
Sözleşmede verilen bir hak dolayısıyla ortaklıktan çıkarken dava açmak gerekmez. Ortaklıktan çıkma beyanında bulunulması yeterlidir. Ortaklıktan çıkma beyanı herhangi bir şekil şartına bağlı olmasa da taraflar aralarında anlaşarak sözleşmede aksine karar vermiş olabilirler.
Sözleşme ile ortaklara ortaklıktan çıkma hakkı verilmiş olmasa dahi ortaklıktan çıkmak için haklı bir sebebin bulunduğunun ispatı halinde ortaklıktan çıkmak mümkündür. Haklı sebebin varlığı her somut olayda ayrıca değerlendirilecektir ancak genel olarak ortaklık ilişkisinin devamını dayanılmaz kılan sebepler haklı sebep olarak kabul edilirler. Örnek olarak ortaklardan birinin şirket yönetim işlerinde veya hesapların çıkarılmasında şirkete ihanet etmiş olması, ortaklardan birinin üzerine düşen asli görev ve borçları yerine getirmemesi ortaklıktan çıkmada haklı sebep teşkil edebilir. Haklı sebebin varlığında kusur aranmaz.
Haklı bir sebebin varlığı dolayısıyla ortaklıktan çıkmak için dava açmak gerekir. Ortaklıktan çıkmak isteyen ortak dava açmadan önce ortaklıktan çıkmak istediğini diğer ortaklara bildirir. Şirket ortaklıktan çıkmayı reddederse mahkemede ortaklıktan ayrılma bildirimi tekrarlanır ve hâkim uygun görürse davacının ortaklıktan çıkmasına karar verir.
Limited Şirket Ortaklıktan Çıkarılma
Limited şirket ortaklıktan çıkarma iki halde mümkündür: Sözleşmede öngörülen sebeplerden birinin varlığı halinde ortaklık kararıyla çıkarma, haklı sebebin varlığı halinde mahkeme kararı ile çıkarma.
Limited şirket ortakları şirket sözleşmesinde ortaklıktan çıkarılma sebeplerini düzenlemiş olabilirler. Ortaklıktan çıkarılma sebeplerinin gerçekleşmesi halinde kişi genel kurul kararı ile şirketten çıkarılabilir. Ortaklıktan çıkarma kararı temsil edilen oyların en az 2/3’ünün ve oy hakkı bulunan esas sermayenin salt çoğunluğunun birlikte bulunması ile alınır. Ortak karar noter aracılığıyla şirketten çıkarılan ortağa bildirilir ve şirketten çıkarılan ortak 3 ay içinde ortak kararın iptali davasını açabilir. Ortak kararın iptali davasında hâkim sözleşmede geçen sebeplerin gerçekleşip gerçekleşmediğini inceleyecektir. Sebeplerin haklılığına bakmaz.
Şirket ortağını ortaklıktan çıkarma mahkeme kararı ile de olabilir. Şirketin talebi ve haklı sebeplerin varlığı halinde mahkeme ortağın ortaklıktan çıkarılmasına karar verebilir.
Limited Şirket Ortaklıktan Çıkma Davasında Talep Edilebilecekler
Limited şirket ortaklıktan çıkma davasında davacı ortaklıktan doğan hak ve borçlarının bir kısmının veya tamamının dondurulmasını veya durumunun teminat altına alınması amacıyla bazı başka önlemlerin alınmasını talep edebilir. Ortaklıktan çıkacak olan davacı aynı zamanda şirketten esas sermaye payının gerçek değeri ile ayrılma akçesini de ister. Kar payı kendisine ayrılma akçesi ile birlikte ödenmemişse ayrıca kar payının tahsilini de isteyebilir.
Limited Şirket Ortaklıktan Çıkma Davasına Katılma
Limited şirket ortaklarından birisi ortaklıktan çıkma talebini şirkete yönelttiğinde ve ortaklıktan çıkma davası açıldığında diğer ortaklar durumdan haberdar edilirler. Durum kendisine haberdar edilen ortaklar haberin kendilerine ulaşmasından itibaren bir ay içerisinde ortaklıktan çıkma davasına katılmayı talep edebilirler. Ancak ortaklardan biri için geçerli olan ortaklıktan çıkma sebebi diğeri için geçerli olmayabilir. Hâkim haklı sebebin varlığını her bir ortak için ayrıca değerlendirecektir.
Limited Şirket Ortaklıktan Çıkma Hakkının Düzenlenmesi
Limited şirket ortaklıktan çıkma hakkı şirket sözleşmesinde, ortaklık sözleşmesinde veya ayrıca yapılacak başka bir sözleşme ile düzenlenebilir. Ortaklıktan çıkma hakkı serbest olarak kullanılabileceği gibi sözleşme ile birtakım sınırlamalar örneğin süre sınırlaması da getirilebilir. Ancak ortaklıktan çıkma hakkının şirket hissedarlarından birine veya bir kısmına verilip diğerlerine verilmemesi söz konusu olamaz. Aynı şekilde sözleşme ile getirilecek sınırlamalar da tüm ortaklar için birden geçerlidir.
Yeniden Yapılandırma Sözleşmeleriyle Tanınan Limited Şirket Ortaklıktan Çıkma Hakkı
Yeniden yapılandırma sözleşmeleriyle şirket birleşmeleri, şirket bölünmesi ve şirket tür değiştirmesi durumlarında ortaklara ortaklıktan çıkma hakkı tanınmıştır. Birleşme, bölünme veya tür değiştirme durumlarında ortaklık paylarının ve ortaklık haklarının gerekli şekilde korunamaması veya ayrılma karşılığının uygun şekilde belirlenmemiş olması durumlarında her ortak denkleştirme akçesinin belirlenmesi için dava açabilir. Dava birleşme, bölünme, tür değiştirme kararının Türkiye Ticaret Sicili gazetesinde ilan edilmesinden itibaren iki ay içerisinde şirketin merkezinin bulunduğu yer asliye ticaret mahkemesinde açılır.
Limited Şirket Ortaklıktan Çıkma Davasında Görevli ve Yetkili Mahkeme
Limited şirket ortaklıktan çıkma davasında yetkili mahkeme şirketin merkezinin bulunduğu yer mahkemesi, görevli mahkeme ise asliye ticaret mahkemesidir. Eğer davanın açılacağı yerde asliye ticaret mahkemesi bulunmuyorsa dava asliye hukuk mahkemesinde açılır. Davanın görülmeye başlanması için dilekçenin yetkili ve görevli mahkemeye gönderilmesi büyük önem arz etmektedir.
Limited Şirket Ortaklıktan Çıkma ve Devir İşlemlerinde Avukatın Önemi
Limited şirket ortaklıktan çıkma ve devir işlemlerinin bir avukat ile birlikte yürütülmesi büyük önem taşımaktadır. Zira kişi tek başına limited şirket ortağını ortaklıktan çıkarmak mümkün müdür sorusunu cevaplayamaz veya örneğin şirket müdürünün ortaklıktan ayrılması durumunda ne olacağını bilemez. Oysa gerek hukuki bilgisi gerekse de konuyla ilgili tecrübesinden dolayı süreci en iyi şekilde yönetecek olan kişi uzman bir avukattır. Avukat usule, kanunlara ve limited şirket ortaklıktan çıkarma Yargıtay kararlarına vakıftır. Topo Hukuk Bürosu uzman şirket avukatları müvekkillerine ortaklıktan ayrılma sürecinde ve davalarında en iyi hizmeti vermek için çalışmaktadırlar. Limited Şirket ile ilgili aklınıza takılan soruları bize danışma formundan sorabilirsiniz.